Hoe pak je door na de RES 1.0 richting RES 2.0 en uitvoering? Hoe neem je de samenleving, de politiek en de professionals hierin mee?
Het vergroten van het aanbod van duurzame energie op een natuurinclusieve manier, rekening houdend met andere ruimtelijke opgaven, is een belangrijk onderdeel van de energietransitie. Hiervoor is een goede energie-infrastructuur nodig, inclusief opslag/conversie en beperking en sturing van de vraag naar energie.
Jij hebt in jouw regio aandacht voor het zorgvuldig en gedragen proces. Over Morgen zorgt met jou voor visie, richting en beweging. Onze adviseurs zijn betrokken (geweest) bij ruim de helft van alle RES’sen. Ze helpen je met:
Als projectleider, programmamanager, kwartiermaker of procesbegeleider bij de gemeente, provincie of landelijke overheid moet je op de beste manier richting geven aan de energietransitie en de inrichting van het energiesysteem. Doel is een efficiënt, toekomstbestendig, betrouwbaar en betaalbaar energiesysteem. In verschillende rollen ondersteunen we jou om tot een visie en strategie te komen en jou te begeleiden als:
Ambities zijn gesteld, maar hoe maak je de energietransitie waar? Een uitvoeringsprogramma of actieplan geeft de juiste handvatten. Bijvoorbeeld rondom zon op dak, grootschalige opwek, isoleren of gasloos verwarmen. De programma’s en actieplannen stellen we op in cocreatie met relevante partijen en bewoners in jouw gemeente.
Jij profiteert van onze inhoudelijke expertise en we helpen jou bij het begeleiden van het proces, in samenwerking met de ambtenaren, het college en de Raad. Onvoldoende capaciteit in huis om deze grote klus te klaren? Dan versterken we jouw team zolang als nodig.
Over Morgen is jouw rechterhand bij:
Om de juiste keuzes te kunnen maken in de energietransitie, heb je data nodig. Over Morgen levert jou degelijke analyses die niets aan het toeval overlaten. Daardoor maak jij optimaal gebruik van de meest relevante databronnen, trends en ontwikkelingen, wet- en regelgeving en beleid. Wij zorgen ervoor dat jij de juiste, op maat gesneden informatie hebt.
Met behulp van verschillende modellen ontdek jij samen met ons hoe het energiesysteem er nu uit ziet en aan welke knoppen je kunt draaien om te verduurzamen in de toekomst. Zo krijg jij inzicht in hoe de energievraag is opgebouwd en welke bronnen gebruikt kunnen worden om aan die vraag te voldoen. Door vervolgens lokale kennis en ideeën in scenario’s te verwerken, creër je met onze hulp een beeld van de belangrijkste uitdagingen en kansen in jouw gebied. We monitoren de voortgang en zijn pas tevreden als jij de weg weet op de complexe route naar een duurzame toekomst.
Over Morgen heeft een bewezen trackrecord in het werken aan de energietransitie. Al onze adviseurs hebben jarenlange kennis en ervaring in het toekomstbestendig maken van de fysieke leefomgeving.
Samen met jou versnellen we de energietransitie. We maken we ambities werkelijkheid, zodat Nederland energieneutraal wordt.
In 2050 moet de energievoorziening in Nederland CO2-neutraal zijn. Dat is belangrijk om klimaatverandering tegen te gaan. De overstap naar duurzame energie is een ingrijpende en ingewikkelde verandering in de leefomgeving. Samen met de adviseurs van Over Morgen versnel jij de energietransitie in jouw gemeente, regio of provincie en ga jij deze grote uitdaging aan.
Nu we steeds meer duurzame energie opwekken en gebruiken, ontstaan nieuwe problemen. Een daarvan is netcongestie. Het hoogspanningsnet is vol, waardoor terugleveren niet meer kan en nieuwe aansluitingen voor bedrijven en zonneparken onmogelijk worden. Dit vraagt om slimme oplossingen waarin vraag en aanbod met elkaar in balans worden gebracht op lokaal niveau. Daarnaast is het belangrijk om meer flexibliteit te creëren. Dit kan bijvoorbeeld door tijdelijke energieopslag, zoals vehicle-to-grid-toepassingen.
De overstap van aardgas naar duurzame alternatieven in de gebouwde omgeving is een belangrijk onderdeel van de energietransitie. Lees hierover meer op onze pagina over de warmtetransitie.
Een grote uitdaging in de energietransitie is het creëren van lokaal draagvlak. In veel energieprojecten worden omwonenden niet of nauwelijks betrokken, waardoor er weerstand ontstaat. Het is lastig om die weerstand dan nog te doorbreken. Daarom moeten burgers al vanaf het begin van het proces op een goede manier worden betrokken. De adviseurs van Over Morgen kunnen je helpen met advies op het gebied van gedragsverandering en ze ontwikkelden een visie op participatie die jij succesvol kunt toepassen.
Bedrijven en (semi)-overheden spelen een belangrijke rol in het versnellen van de energietransitie. Ze hebben elkaar nodig, maar lopen regelmatig aan tegen verschillen en wederzijds onbegrip. De adviseurs van Over Morgen spelen een verbindende rol tussen bedrijfsleven en onderheid.
De energietranstie is een enorme opgave. De doelen uit het Klimaatakkoord liegen er niet om en 2050 is dichterbij dan we denken. Haast is geboden. Daarom doen wij er bij Over Morgen alles aan om samen met jou als opdrachtgever of samenwerkingspartner de energietransitie te versnellen. We hebben kennis van alle aspecten: van strategie tot uitvoering. Onze technische ervaring combineren we met lessen uit de praktijk en politiek-maatschappelijke sensitiviteit.
In onze missie om de leefomgeving toekomstbestendig te maken is de energietransitie een van de belangrijkste uitdagingen van dit moment. Intussen spelen we zo goed mogelijk in op de gevolgen die klimaatverandering nu al met zich meebrengen, bijvoorbeeld met advies op het gebied van klimaatadaptatie.
Om onszelf en de generaties na ons een goede toekomst te geven, moeten we inzien dat er planetaire en economische grenzen zijn. We moeten over naar een transformerende groei waarin we onze persoonlijke kwaliteiten en gezamenlijke waarden voorop stellen en afstappen van het vergaren van zo veel mogelijk materiele zaken ten koste van onze leefomgeving. Deze transitie naar een circulaire economie is van belang om de energietransitie te laten slagen.
De energietransitie is niet alleen een technologische transitie. Ingrijpende maatregelen om over te gaan naar een CO2-neutraal Nederland hebben ook hun weerslag op andere uitdagingen, bijvoorbeeld op sociaal-maatschappelijk of ruimtelijk niveau. Onze adviseurs zorgen ervoor dat ze elke opgave integraal benaderen en koppelkansen verzilveren. Ook hebben ze oog voor problemen die de energietransitie met zich kan meebrengen, zoals energie-armoede, vervoersarmoede en afname van inclusiviteit.
Om de energietransitie te laten slagen, is lef en daadkracht nodig van iedereen. We moeten over onze persoonlijke- en landsbelangen heen stappen en inzien dat alleen met samenwerking een emissievrije wereld kan ontstaan. Hoe kunnen wij jou helpen bij het laten slagen van jouw ambities en opgaven in de energietransitie? Neem contact op en we denken mee over jouw uitdagingen.
Onze overheid beschermt. Beschermt de natuur. Biedt rechtsbescherming. En beschermt tegen klimaatverandering. Allemaal goede bedoelingen, maar af en toe komen die goede bedoelingen in botsing met elkaar. De provincie Gelderland vervangt op de Veluwe naaldbossen door loofbossen. Dat komt de natuur en de biodiversiteit ten goede, de bodemkwaliteit verbetert en het helpt tegen de droogte.…
De energietransitie is geen wens maar noodzaak, daar is iedereen inmiddels wel van overtuigd. Een groeiend aantal bedrijven ziet de snelheid waarmee de energietransitie zich ontwikkelt dan ook als een commerciële kans. Het is nog een markt in beweging, die veel spelers en afhankelijkheden kent en waar kaders in ontwikkeling zijn. En het is een…
Van een stukje modellering aan de voorkant, tot vertaling naar de praktijk en daadwerkelijke implementatie; je mag Stijn Maatman altijd wakker maken voor opdrachten die de hele keten beslaan. Stijn gaat na een stageperiode als adviseur aan de slag bij Over Morgen, waar hij zich met vraagstukken wil bezighouden die er echt toe doen. Aan…
Tijd om vooruit te blikken op de thema’s die ons dit jaar gaan bezighouden. Welke trends, verschuivingen, wet- en regelgeving verwachten we in 2023 voor de energietransitie, duurzame mobiliteit, voedseltransitie en gebiedsontwikkeling? Over Morgen-adviseurs werpen een blik in de glazen bol. Ard Lammertink – Duurzame elektriciteit ‘Belemmeringen in netcongestie een belangrijke drijver om dingen anders…
Er is een grote belangstelling voor duurzaamheid in Australië, ziet Tjakko Dijk. Aan de wil om te verduurzamen ligt het hier dus in ieder geval niet. Het is duidelijk nog wel zoeken voor zowel het bedrijfsleven als de overheid om de juiste rol te vinden.
De aanpak van energiearmoede in Rotterdam is een enorme uitdaging, want het is de armste stad van Nederland. Deze week maakt het Rotterdamse college van B&W de aanpak bekend. Over Morgen-adviseur Sophie Gunnink is hier de projectleider van. Zij vertelt over de pluspunten van deze aanpak, die ter inspiratie kunnen dienen voor andere gemeenten. Gemeente…
Zonnepanelen boven grote parkeerterreinen worden in Frankrijk verplicht. Maar is het ook duurzaam en rendabel? Adviseurs Ard Lammertink en Niek de Hond: ‘Als je slim gebruik maakt van koppelkansen, dan zijn solar carports heel interessant.’ In het verleden was het plaatsen van solar carports- duurzame opwek met zonnepanelen boven een parkeerplaats- vaak niet rendabel. Best…
Windturbines maken geluid, een ’ruis‘. Het gebeurt soms dat een windturbine óók een extra hinderlijke bromtoon of een fluitend geluid maakt die binnen de geluidsnorm valt. Dat laatste heet een ’tonaal’ geluid. Dankzij een bijzondere regel kunnen we nu hierop handhaven en overlast voorkomen. We willen dat turbines alleen een ruis veroorzaken en in elk…
Warmtenetten zijn in de toekomst allemaal in publiek eigendom en beheer. Hoe nu verder? Wij vinden dat er snel antwoorden moeten komen op de meest urgente vragen. Een marktmodel is niet allesbepalend en laten we het tempo in de warmtetransitie vasthouden. Uiteraard moeten de Tweede en Eerste Kamer er ook nog wat vinden, maar…
Over Morgen-adviseur Tjakko Dijk verruilde onlangs Nederland voor Australië. Doel: duurzame impact hebben down under. Hij gaat zijn ervaringen maandelijks met ons delen. Deel 1: de overstap. Dit is het natste jaar sinds 160 jaar in Sydney. Hevige regenval en tornado’s dit weekend. Niet echt wat ik verwachtte toen ik onlangs van zomer in…
Tim den Hoedt is sinds kort bij Over Morgen begonnen aan impactvolle opdrachten die te maken hebben met de warmtetransitie. Draagvlak en betaalbaarheid zijn belangrijke pijlers in zijn werk. Steeds houdt hij- net als alle collega’s bij Over Morgen- voor ogen dat de energietransitie geen opzichzelfstaande opgave is. Waarom heb je voor Over Morgen gekozen?…
Wij hebben de ‘GIS Impact Award 2022’ gewonnen. Dat is vandaag bekend gemaakt tijdens de Esri GIS Conferentie. De GIS Impact Award is een erkenning voor organisaties die impact maken met behulp van geografische informatie. We danken de award aan de impact die we maken op de duurzame leefomgeving. GIS heeft postieve impact op de…
Gebiedsontwikkeling en de energietransitie in combinatie met het sociale aspect hiervan: daar loopt Lou Brandjes warm voor. Als gloednieuwe adviseur van Over Morgen liet zij haar talent en enthousiasme al gelden als stagiair. Inmiddels werkt ze als adviseur aan mooie projecten met duurzame impact. Ze stelt zichzelf voor aan de hand van een aantal vragen…
Het Rijk heeft geld beschikbaar gesteld om energiearmoede aan te pakken. Vanuit Over Morgen helpen we steeds meer gemeenten bij het oplossen van energiearmoede. We bekijken per doelgroep welke acties je het beste kunt ondernemen. In deze blog geven we inzicht in de doelgroepen en bijbehorende aanpak. Wij delen de doelgroep energiearmoede op in vier…
Na het in werking treden van de Omgevingswet moet in het RES-proces vaker en eerder een Plan m.e.r worden uitgevoerd. ‘In RES-regio Noord-Veluwe levert dat vragen op’, zegt Marnix Brongers, die hier vanuit Over Morgen procesregisseur is. ‘Begrijpelijk’, vindt Maarten Engelberts van NP RES. ‘Maar zie het ook als een kans.’ Voor het opstellen van…
Wij toveren een grote zandbak naast ons kantoor, waar op termijn woningen komen, tijdelijk om tot groene proeftuin. Zo wordt het een fijne plek om te ontspannen, te ontmoeten en te moestuinieren voor iedereen. Wij werken door het hele land aan het verduurzamen van onze leefomgeving. Een paar adviseurs van Over Morgen- aangevoerd door Lisa…
Het Nationaal Isolatieprogramma richt zich onder andere op een lokale aanpak door gemeenten. De gemeente Gouda is één van de eerste gemeenten die een lokaal isolatieprogramma gaat opstellen. Adviseurs van Over Morgen helpen bij het ontwikkelen van dit Gouds Isolatieprogramma, passend bij de bewoners, gebouwen, partners en plannen van gemeente Gouda. Woningisolatie is hot. Zeker…
Onze visie is dat de warmtetransitie begint met het goed isoleren van woningen. Wij zijn dan ook erg blij dat het Rijk hier prioriteit aan geeft door het invoeren van het Nationaal Isolatieprogramma. We hebben het hele programma doorgenomen en kunnen ons voorstellen dat dit niet iedereen is gelukt. Daarom een samenvatting in 1 minuut…
De gemeenten Oss en ’s Hertogenbosch ontwikkelen samen de Duurzame Polder, een energielandschap waarin een groot deel van de opgave uit de regionale energiestrategie (RES) wordt gerealiseerd. Adviseur Jos Pierey gaat dit grote project organiseren en leiden. De gemeente Oss en ’s Hertogenbosch hebben in de RES afgesproken om in de ‘Duurzame polder’ langs de…
De gemeente Amsterdam is op weg naar volledig uitstootvrije mobiliteit in de stad. Daarbij hoort ook het toekomstbestendig maken van de tankstations. Adviseurs van Over Morgen begeleiden het proces bij het opstellen van een visie en beleidskaders om de transitie naar een netwerk van energiestations te waarborgen. Tankstations in hun huidige vorm moeten door de…
Binnenkort zijn de gemeenteraadsverkiezingen. De raad zal straks aan mooie ambities en heldere plannen werken. Maar zijn de maatregelen in de coalitieakkoorden toereikend om de klimaatdoelen te halen? Planbureau Over Morgen biedt hulp. Wij toetsen coalitieakkoorden op haalbaarheid en realisme. Dit geeft colleges inzicht en een eerlijke kijk, zodat ambities echt worden waargemaakt. Gemeenten hebben…
Gelukkig zien steeds meer mensen dat we niet door kunnen gaan met de manier waarop we nu ons leven leiden. Het is niet vol te houden. Het is wonderlijk en tegelijkertijd verontrustend dat dit helemaal geen nieuws is. Hoewel mijn studerende zoon nog bij ons woont, kijk ik af en toe vooruit naar hoe de…
Gemeenten staan voor grote uitdagingen om alle complexe opgaven een plek te geven. In een bestuurlijk werkatelier helpen senior adviseurs van Over Morgen nieuwe colleges een goede start te maken. ‘Samenwerken en portefeuille-overstijgend denken zorgt voor betere, snellere en goedkopere oplossingen. Dat geeft meerwaarde voor de hele samenleving.’ ‘Als gemeente met ambities weet je; het…
Adviseurs Jeanke van der Haar en Ingrid de Bondt gaan aan de slag als regisseur voor het programma Verduurzaming Amernet. Een complexe opgave waarin zowel lokale als bovenregionale samenwerking een essentieel fundament is. Met warmte, opgewekt in de Amercentrale worden meer dan 40.000 woningen verwarmd in de provincie Noord-Brabant in en rondom Breda, Tilburg, Oosterhout,…
De week van de Circulaire Economie komt eraan. Van maandag 7 tot en met 12 februari worden online en offline allerlei evenementen georganiseerd, voor zowel nieuwsgierige beginners als doorgewinterde professionals. Ook Over Morgen is betrokken. Wij organiseren samen met Rijkswaterstaat een lunchlezing over een opdracht waar we de afgelopen maanden aan hebben gewerkt. Adviseurs Jan…
Hoe kan het dat we in een klimaatcrisis zitten, maar niemand in paniek is? Gedragspsycholoog David van Rosmalen komt als geroepen bij Over Morgen. Want zoals hij zelf zegt: de grootste uitdaging voor een duurzame leefwereld is toch echt het gedrag van mensen. Waarom heb je voor Over Morgen gekozen? Hoe we onze leefomgeving vanaf…
Voormalig wethouder Erik van Beurden, gooide het vorig jaar over een heel andere boeg. Hij stopte voor het einde van zijn ambtstermijn en begon in september bij Over Morgen. Waarom die keus, wat drijft hem en wat is zijn visie op duurzaamheid? Waarom heb je voor Over Morgen gekozen? 34 jaar lang heb ik bij…
Herken je dat als gemeente of ontwikkelaar? In discussies over ambities en haalbaarheid van duurzame gebiedsontwikkeling, verdwijnt het belang van de eindgebruikers soms uit beeld. Terwijl dat juist de mensen zijn die gaan wonen, werken en recreëren in de nieuwe stad of wijk. Hoe kijken zij aan tegen thema’s en maatregelen over duurzame energie? Er is nog weinig bekend…
De coalitiepartijen kiezen in hun doorstart voor realisme, randvoorwaarden en regie in het klimaatbeleid. Hoe kijken we bij Over Morgen naar hun keuzes? De coalitie toont op het gebied van klimaatbeleid realisme door in het coalitieakoord de focus te leggen daar waar de meeste CO2 te besparen valt, randvoorwaarden te stellen door het oplossen van…
Het PBL constateert dat de 30 RES-regio’s samen het nationale doel halen van 35 TWh in 2030. De energieregio’s bieden zelfs meer duurzame energie dan gevraagd. Maar moeten we dat bod zomaar accepteren? Het is een uitgelezen kans om goede afwegingen te maken over de ruimtelijke kwaliteit van Nederland. Leg die verantwoordelijkheid bij de energieregio’s.…
Van een handjevol deelauto’s tot dé autodeelstad van Nederland: Sophie Gunnink weet wel hoe ze mensen beweegt zodat ze kiezen voor nieuwe energie. Onmisbaar, want volgens Sophie is dit precies de uitdaging voor een duurzame leefwereld. Waarom heb je voor Over Morgen gekozen? Wat mij aanspreekt aan Over Morgen is de inhoudelijke kennis en expertise…
Nederland moet van het aardgas af. Betaalbaar voor inwoners en ook nog eens voor 2050. Het lijkt een puzzel die niet past. Maar Jeanke van der Haar weet uit ervaring hoe je het onmogelijke toch voor elkaar krijgt. Met samenwerking én lef. Waarom heb je voor Over Morgen gekozen? Net als Over Morgen ga ik…
Wat vinden eindgebruikers nu eigenlijk zelf belangrijk als het gaat om duurzaamheid in hun woonomgeving? Vinden zij isolatie het belangrijkste? Of het voor de deur kunnen laden van hun elektrische vervoermiddel. Daar is nog helemaal niet zo veel over bekend. Daarom zijn we dit zelf gaan onderzoeken. Voor ons is het vanzelfsprekend dat gebiedsontwikkeling duurzaam…
Op verschillende niveaus wordt er hard gewerkt om doelen* die gesteld zijn in de RES of vanuit het Klimaatakkoord te halen. Periodiek monitoren we de voortgang in Nederland, bijvoorbeeld in de Klimaat- en Energieverkenning (KEV). Het is tijd deze monitoring specifieker te maken. We kunnen klimaatdata nog beter lokaal toepassen en hier ook nadrukkelijk kaarten…
Nederlandse steden ervaren steeds vaker de gevolgen van klimaatverandering. Dit vraagt om aanpassingen van onze leefomgeving. Eén van de koplopers in deze ontwikkeling is Rotterdam. Maar hoe doe je dat slim; nieuw vastgoed klimaatadaptatief maken? Adviseur Tabitha Mann legt het uit in vier stappen. De gemeente Rotterdam wil dat Rotterdam in 2030 klimaatadaptief handelt en…
De boodschap is helder en weinig verrassend: klimaatverandering gaat sneller dan gedacht en voelen we nu al. We hebben nog ongeveer 10 jaar de tijd voor we de 1,5 graad opwarming bereiken. 10 jaar is maar ietsje meer dan de periode die nodig is om een windmolen te realiseren van planfase tot opwek. Tijd voor…
RES 1.0 is een feit. Nu gaan gemeenten met nieuwe energie verder met de vertaling naar lokaal niveau. Maar die lokale vertaling is soms toch uitdagender dan verwacht. Waar lopen gemeenten tegenaan en wat is de oplossing? De afgelopen jaren zijn gemeenten samen met andere partijen druk bezig geweest om met de regio een RES…
In Kunming (China) is een mondiale conferentie over biodiversiteitsverlies gehouden. Momenteel werken we bij Over Morgen in Flevoland aan een strategie en maatregelen om het gebied klimaatadaptief in te richten. Op het eerste gezicht lijken deze twee zaken niet zoveel met elkaar te maken te hebben. Toch zouden klimaatadaptieve maatregelen en deze conferentie weleens in…
Bij Over Morgen helpen we onze opdrachtgevers bij strategie- en beleidsvorming om de energietransitie te realiseren. Maar we zien ook dat de echte uitdaging gaat zitten in de uitvoering. Er zijn ontzettend veel technici nodig. Daarom werken we sinds kort samen met de technisch sociale onderneming InnAut. InnAut en Over Morgen hebben voor 2021 en…
“Veranderen naar een duurzame leefwereld? Dat moet op een inclusieve manier. Iedereen moet mee kunnen doen”, zegt Tobias Janssen, onze nieuwe adviseur duurzame gebiedsontwikkeling. In dit interview stelt hij zichzelf voor. Waarom heb je voor Over Morgen gekozen? Bij Over Morgen is er veel expertise over transitie-onderwerpen zoals mobiliteit, warmte en energie, maar ook over…
Burgers hebben geen moeite met de energietransitie, maar wel met politici die ze aan het lijntje houden en onduidelijk zijn, schreef adviseur Demis Iossifidis op 20 september 2021 in Het Parool. Ons geduld raakt op. Afgelopen zomer kwam naar buiten dat inmiddels 80 procent van de Nederlanders zich zorgen maakt over de gevolgen van klimaatverandering.…
De grenzen voor teruglevering van elektriciteit zijn bereikt. Willen we doorgaan met duurzame energie uit zonnevelden en windparken, dan moeten overheid, netbeheer en bedrijfsleven snel ingrijpen. Netcongestie oplossen kan met een samenhangend energiesysteem. Benutten we slim wat kan, dan halen we onze klimaatdoelstellingen wél. Het realiseren van onze klimaatdoelstellingen en CO2-reductie lijkt nu in de…
TenneT, de beheerder van het hoogspanningsnet in Nederland, meldde vorige week dat het hoogspanningsnet in Gelderland en Flevoland nagenoeg vol is. Zonne- en windparken kunnen hierdoor niet worden aangesloten. Een toekomstbestendig en duurzaam energiesysteem is nodig om het probleem met netcongestie op te lossen. Daar werken wij aan mee, bijvoorbeeld met het project CLIC in…
Per september zijn negen nieuwe adviseurs bij Over Morgen gestart. ‘Groei is nodig om met onze klanten uitdagingen voor een duurzame leefomgeving aan te gaan.’ ‘Duurzame mobiliteit, gebiedsontwikkeling en energietransitie zijn thema’s waar Over Morgen al jaren aan werkt. Die zijn actueler dan ooit. En wij ontwikkelen ons op nieuwe transities in de leefomgeving. De…
De samenvatting van het IPCC-klimaatrapport windt er geen doekjes om: klimaatverandering speelt over de hele wereld. Onomkeerbare processen, zoals grootschalige afsmelt van de Antarctische ijskap, zijn niet uit te sluiten bij 1,5 of 2 graden opwarming. Op lange termijn zal dit ook effect hebben op de bewoonbaarheid van Nederland. Een behoorlijke motivator om nog verregaander…
Elk jaar worden ruim 200 miljoen mensen getroffen door humanitaire of natuurrampen waarbij vele doden vallen. Veel van de plaatsen waar deze rampen plaatsvinden ontbreken letterlijk op elke kaart. Bij Over Morgen helpen we graag mee om deze plekken op de kaart te zetten vanuit onze missie voor een toekomstbestendige leefomgeving en als datagedreven adviesbureau.…
Kleinschalige zonneparken hebben geen schaalvoordelen en zijn daarom vaak niet rendabel. Maar de nieuwe SCE-subsidie, voormalig de Postcoderoossubsidie, maakt het mogelijk kleine zonne-energieprojecten rendabel te maken. Alle mensen die wonen binnen de aangrenzende postcodes mogen mee investeren tegen een aantrekkelijk rendement. Zo staat er een project die zowel duurzaam is voor de omgeving, als goed…
Na vaststelling van de Transitievisie Warmte, werken gemeenten volop van visie naar uitvoering. Daarbij is er veel behoefte aan inzicht in hoe dit aan te pakken: wat is de route naar aardgasvrij in een wijk? En, wat betekent dit voor een woningeigenaar, hoe krijg je die in beweging?! Over Morgen brengt de warmtransitie in praktijk.…
In de RES 1.0 was participatie een belangrijke voorwaarde. Toch werd het een zorgenkindje. Voor inwoners was het niet helder wat een RES inhoudt. Wat betekent het concreet voor mij? Wanneer verandert er iets in mijn omgeving? Uiteindelijk was er veel kritiek op hoe de participatie is vormgegeven bij de Regionale Energie Strategie (RES). Op basis van onze ervaringen…
Hoe en waarom verbind je de warmtetransitie aan sociale opgaven in wijken? Dit was het onderwerp van het afstudeeronderzoek van Tobias Janssen. Hij zet de voors en tegens op een rijtje. Beleidsmakers wijzen steeds vaker op het belang om dit proces te verbinden aan andere opgaven, vooral in kwetsbare wijken. Bijvoorbeeld op het gebied van…
Het is nu van belang dat alle losse circulaire initiatieven samen gaan vloeien tot een nieuwe manier van werken, bouwen en ontwikkelen. “Circulair moet in het echte leven zichtbaar worden. Het nieuwe normaal”, zegt Sara Vellenga, onze nieuwe adviseur Circulaire Economie. In dit interview stelt ze zichzelf voor. Waarom koos je voor Over Morgen? Over…
Participatie is essentieel om grote veranderingen zoals de energietransitie op de juiste manier vorm te geven. Bij Over Morgen werken we volgens onze eigen succesvolle visie aan het zinvol invulling geven aan praticipatie en het versterken van de relatie tussen overheid en samenleving. Hierdoor wordt participatie meer dan enkel input halen tijdens een bewonersbijeenkomst. Joelle…
De RES wordt steeds concreter. We zijn toe aan het kiezen van de zoekgebieden voor duurzame opwek. ‘Het komt nu aan op samenwerking. Samen stappen maken richting uitvoering. Daarbij is gebiedsgericht werken essentieel’, stelt adviseur Marnix Brongers. Om van RES 1.0 naar RES 2.0 te gaan, moeten overheden, inwoners, bedrijven, natuurorganisaties en energiecoöperaties gezamenlijk op…
Regionale samenwerking is rond de opgave klimaatadaptatie al op veel plekken sterk verankerd. De ‘regio’ is een belangrijke schakel tussen het nationale en lokale schaalniveau. De adviseurs van Over Morgen zien kansen om die samenwerking nóg beter te benutten, door verbinding te maken met andere regionale opgaven. De ‘regio’ is belangrijk als het gaat om…
De energietransitie is dé uitdaging van deze eeuw. Marvin Tiemessen is vastberaden om te werken aan een duurzame leefomgeving. Hij kan dankzij zijn multidisciplinaire sociaal-economische en technische achtergrond gemakkelijk een brug vormen tussen bestuurders, techneuten en bedrijven. ‘Ik adviseer over verstandige keuzes en ik zorg er voor dat ook bestuurders, bedrijven en burgers het avontuur…
Nederland kan volgens onze nieuwe collega Fiona van der Burgt een voorbeeld zijn in de aanpak van de problemen in klimaat, voedselvoorziening en biodiversiteit. Bij Over Morgen weet zij door haar wetenschappelijke achtergrond met behulp van data en feiten een verbindende schakel te zijn in de weg naar een mooiere wereld. Want: ‘Het is tijd…
Om de energietransitie te laten slagen, zijn een integrale blik en gebiedsgericht denken essentieel. Marnix Brongers: ‘In de RES 1.0 moet duurzame opwek één van de opgaven zijn in een gebied. We moeten breder kijken naar wat er speelt.’ Dat kan vandaag al in zes concrete stappen. Momenteel zijn regio’s druk met het uitwerken en…
In de Drechtsteden ontwikkelen zeven gemeenten al jaren intensief samen beleid. Mét resultaat, want het lukt deze regio om beweging te creëren en tempo te maken, bijvoorbeeld in de warmtetransitie. Door de juiste vorm van regie te kiezen leggen ze slimme verbindingen met een goed resultaat. Wat kunnen andere gemeenten hiervan leren? ‘Het is gewoon…
Zonder actie gaan we veel schade ondervinden van de het veranderende klimaat. Adviseur klimaatadaptatie Maarten Verkerk volgt de eerste internationale Climate Adaptation Summit op de voet. Bij Over Morgen is klimaatadaptatie een essentieel onderwerp van ons werk aan de toekomstbestendige leefomgeving. Het is ontzettend inspirerend om de wereldleiders zich tijdens de 1e internationale Climate Adaptation…
Joep Matser verwezenlijkt met zijn komst naar Over Morgen een droom die hij al sinds zijn studie had. Als adviseur energietransitie wil hij mensen enthousiasmeren en laten zien dat de energietransitie kansen biedt. Joep houdt ervan data en abstracte materie te vertalen in concreet advies. ‘Ik wil graag laten zien dat de energietransitie niet alleen…
In ons werk aan een toekomstbestendige leefomgeving werken we bij Over Morgen volgens een succesvolle werkwijze die ook voor anderen interessant kan zijn. Onze aanpak gaat uit van verbinding. We willen hiermee graag anderen inspireren, zodat we samen voor een nog mooier Nederland kunnen zorgen. Daarom is onze aanpak nu voor iedereen beschikbaar. ‘Wij merken…
Na afronding van zijn studie Urban and Regional Planning aan de UvA is Hidde van der Kolk meteen begonnen bij Over Morgen. ‘Samen met mijn collega’s wil ik écht bijdragen aan concrete oplossingen om urgente vraagstukken in de leefomgeving aan te pakken. In deze tijd, waarin corona ons uitdaagt om de koersen te verleggen, is…
Wat zijn jouw goede voornemens op het gebied van duurzaamheid voor komend jaar en hoe ga je daaraan werken? In deze blog geeft Nick 4 tips om duurzame ambities waar te maken en deelt hij de inzichten waarmee hij pragmatisch aan de slag gaat. Zo hoopt hij andere young professionals (maar eigenlijk iedereen die werkt…
Klimaatverandering leidt tot een stijgende zeespiegel en extremer weer. Nederland bereidt zich daar op verschillende manieren op voor. Klimaatadaptatie noemen we dat. Een van de manieren is om dat te doen is om bij elke investering na te denken of die investering wel klimaatadaptief is. Het project Resilience by Design brengt voor de Metropoolregio Amsterdam…
Na een half jaar van voorbereiding is vandaag de City Deal: ‘Een slimme stad zo doe je dat’ getekend. 51 private-, publieke- en kennisorganisaties werken de aankomende twee jaar samen om 13 ’tools’ te ontwikkelen met nieuwe smart city technologie. De variatie in de tools is groot, het gaat van deelmobiliteit, tot burgerparticipatie en modelverordeningen,…
Na het succesvol afronden van haar afstudeerstage bij Over Morgen met een mooie 8 heeft Megan Visscher er nog lang geen genoeg van. In de herfst is zij daarom begonnen als adviseur bij Over Morgen om ruimtelijke data in te zetten bij het inrichten van een toekomstbestendige leefomgeving. Lees hier wat Megan drijft en waarom…
Adviseur Jeroen Roeloffzen ging op uitnodiging van Onno de Zwart tijdens de ‘kantooravond’ van het Verwey-Jonker Instituut eens met een heel andere doelgroep in gesprek dan hij gewend is. Hij nam hen mee in ‘de wereld van de energietransitie’. Dit leverde niet alleen het publiek, maar ook Jeroen zelf nieuwe inzichten op. Het Verwey-Jonker Instituut…
Vorige week is de Fryske Energie Waaier gelanceerd: een hulpmiddel voor ambtenaren, bestuurders, maatschappelijke organisaties en bewoners om met elkaar het gesprek aan te gaan over de opwek van duurzame energie in de RES regio Fryslân. Dit is het eindresultaat van een verkennend onderzoek waar Over Morgen, H+N+S Landschapsarchitecten en BügelHajema Adviseurs hebben samengewerkt met…
Bij Over Morgen houden we van nieuwe energie en investeren graag in de toekomst. Ambitieuze stagiairs zijn daarom altijd welkom. Het komende half jaar loopt Joëlle Willemsen stage bij ons. Zij richt zich op het effect van communicatie in de energietransitie en doet afstudeeronderzoek naar de invloed van corona op de samenwerking tussen overheid en…
Ard Lammertink levert al jaren een bijdrage aan de realisatie van duurzame energieprojecten. Bij Over Morgen gaat hij aan de slag met vraagstukken op het gebied van duurzame energie en mobiliteit. ‘De komende jaren zullen we heel hard en slim moeten werken om stap twee, drie en verder in de energietransitie mogelijk te maken.’ Waarom…
Om de juiste discussies te voeren, op basis van feiten en cijfers, was energiemodellering van grote waarde in de concept-RES fase. Ook in de RES 1.0 is het onmisbaar’, vertelt Dennis Iseger, energieadviseur bij Over Morgen. We hebben de opgave om tenminste 35TWh grootschalige hernieuwbare energie op land te realiseren in 2030. Dat is ambitieus…
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft vanochtend een rapport naar buiten gebracht over de betaalbaarheid van verduurzaming van koopwoningen. De conclusie in dit rapport was duidelijk: in veel huishoudens gaat investeren in verduurzaming niet terugverdiend worden. Maar kan deze conclusie zo stellig voor alle woningen getrokken worden? Niet op basis van dit rapport en…
Earth Overshoot Day is de dag in het jaar waarop we als bewoners van deze planeet evenveel natuurlijke grondstoffen verbruikt hebben als de aarde in één jaar tijd kan voortbrengen. In een ideale wereld valt die dag dus op 31 december. In onze wereld was dat dit jaar op 22 augustus. Dat klinkt somber. Maar…
Smart Micro Grids (SMG) worden in de wetenschap en de media geroemd als veelbelovende toekomstige energiesystemen. In Nederland experimenteren we er met name op bedrijventerreinen mee. Maar opschaling blijft uit. Adviseur Petra Ibrahim studeerde af op SMG’s en werkt er nu bij Over Morgen aan in de praktijk, samen met Robertjan Spaans. Zij delen hun…
Deze zomer gaan we langs bij opvallende initiatieven die een bijdrage leveren aan een toekomstbestendige leefomgeving. Vandaag nummer 1 in onze reeks: 1000 geveltuinen. Adviseur Joey Engelen ging langs bij Raymond Landegent om hem in het zonnetje te zetten. Hij is één van de Rotterdammers die de stad vergroenen door de aanleg van een geveltuintje.…
De focus voor nieuwe opwek in RES’sen lijkt vooral op zonnestroom te liggen. Maar gebouwen proberen te verwarmen met voornamelijk zonnestroom kan leiden tot lastige nieuwe uitdagingen. Het is belangrijk dat betrokken partijen zich daar goed bewust van zijn. ‘Onderneem stappen om dit te voorkomen’, adviseren de adviseurs van Over Morgen. De trajecten om tot…
Onze stagiaire Gerard Verweij onderzocht de afgelopen maanden de perceptie over de rechtvaardigheid van het verdelingsvraagstuk van de RES in de Cleantech Regio. Wordt de verdeling van de gemeentelijke bijdrage aan het regionale energiebod als eerlijk ervaren? Zijn onderzoek is inmiddels afgerond. Hij deelt zijn bevindingen en aanbevelingen in deze blog. De landelijke deadline voor…
Steeds meer mensen voelen een paradox: globalisering biedt kansen, maar het leidt ook tot vervreemding van onze eigen leefomgeving. Een focus op economische waarden verdringt de menselijke waarden. In deze blog stelt adviseur Marnix Brongers de consequenties van de keuze van onze boeren ter discussie. Willen we onze grond écht gebruiken voor landbouwproductie voor de…
Circulair wonen, werken en leven vraagt een andere en nieuwe mindset. Is die kanteling er eenmaal, dan levert het veel op voor mens, milieu en economie. Onze nieuwe collega Malu Hilverink gaat bij Over Morgen het thema circulariteit uitbouwen. En opdrachtgevers helpen bij de systeemverandering die hiervoor nodig is. Waarom heb jij passie voor circulariteit? Circulariteit kun je praktisch benaderen als een andere manier van bouwen en materiaal inzetten waardoor…
In veel regio’s is nu de concept-RES (zo goed als) gereed. Een belangrijk onderdeel is de Regionale Structuur Warmte (RSW), waar een eerste inzicht wordt gegeven in de regionale warmtevraag, het aanbod van warmtebronnen en de mogelijke aanwezigheid van warmte-infrastructuur. Richting de RES 1.0 vraagt de invulling van de RSW om een concretisering van deze…
Voor 2030 moeten we in de RES tenminste 35 TWh grootschalig hernieuwbare energie op land gerealiseerd hebben. De tijd dringt, maar toch lijkt het ons verstandig om even pas op de plaats te maken. Want mag boer Frans (en velen met hem) ook iets van de RES vinden? Natuurlijk. Dat moet zelfs. Samen met The…
Door de ontwatering van Nederlandse veengebieden daalt de bodem met als gevolg ook de biodiversiteit van het voorheen bruisende ecosysteem van veengebieden. Afstudeerstagiaire Marle de Jong onderzocht de potentie van herstel van deze gebieden voor natuur en economie. Haar conclusie: vernatting in combinatie met natte teelten kan een kansrijk alternatief verdienmodel zijn en het levert…
Welke mogelijkheden bieden de instrumenten van de Omgevingswet om te komen tot realisatie van de doelen en ambities uit de Regionale Energiestrategie (RES)? Adviseurs Anouk Paris, Sanne Veldhuizen en Nick Bijlsma benoemen in dit artikel vier kansen. De RES is geen doel op zich, maar een middel om tot de realisatie van de energietransitie te…
Slimme steden (smart cities) geven door optimaal gebruik te maken van data en digitale middelen een antwoord op de grote uitdagingen waar onze en toekomstige generaties voor staan. Bij Over Morgen helpen we als datagedreven adviesbureau steden slimmer en toekomstbestendig te maken. Door onze deelname aan de City Deal ‘een slimme stad zo doe je…
Gemeente Hoorn is in 2019 begonnen met het werken naar een circulaire economie. In samenwerking met Over Morgen maakt de gemeente een uitvoeringsprogramma. Projectmanager Circulaire Economie van de gemeente Hoorn, Bob van Lanen en Over Morgen- adviseur Thijs Aarden delen hun geleerde lessen. Sinds 2012 is de circulaire economie bekend in Nederland. Het wordt gezien…
Starten met een Wijkaanpak, hoe doe je dat? In deze blogreeks beschrijven we een aantal inzichten uit de voorhoede. Zo kunnen gemeenten én andere stakeholders die ook willen starten er hun voordeel mee doen. In de voorafgaande weken behandelden we koppelkansen en stakeholders & regie. Deze week gaan we in op het onderwerp participatie &…
Bij Over Morgen vinden we het belangrijk om kennis te delen en van elkaar te leren. We houden van nieuwe energie en investeren graag in de toekomst. Ambitieuze stagiairs zijn daarom altijd welkom. Momenteel loopt Niels Maltha stage bij ons. Hij combineert zijn passie voor water met zijn passie voor duurzame energie. Wie ben je…
Om Nederland klimaatbestendig te maken, is vergroening een belangrijke maatregel. Klimaatadaptatie kan een enorme impuls geven aan biodiversiteit. Je hoeft niet de precieze ins en outs te weten van groen en biodiversiteit. Wel is het belangrijk om een aantal ontwikkelingen en aandachtspunten mee te nemen als je aan de slag gaat met klimaatadaptatie en biodiversiteit.…
Wat maakt Over Morgen zo typisch Over Morgen? Onze mensen en hun skills. Aankomende tijd lichten we de #OverMorgenSkills van verschillende collega’s uit. In dit item de skills van Robertjan Spaans. Hij is als adviseur warmtetransitie betrokken bij een groot aantal warmtetransities in Nederland. Robertjan weet werkelijk alles van de techniek achter de oplossingen om…
Warmte is opgenomen in de RES, maar in veel regio’s is het naast de grootschalige opwek nu nog een ondergeschoven kindje. Gelukkig zijn er nieuwe kansen om warmte in de RES 1.0 en 2.0 de plek te geven die het verdient en stappen te zetten richting regionale uitvoering. Adviseurs Sanne de Boer en Jade Oudejans…
Over Morgen denkt in een consortium onder aanvoering van Matthijs Bouw van One Architecture na over hoe klimaat een belangrijk plek kan krijgen in alle afwegingen die in de metropoolregio Amsterdam worden gemaakt voor haar toekomstige ontwikkeling. De regio doet het goed, kent veel werkgelegenheid en mensen wonen er graag. Om dat zo te houden,…
Op het gebied van warmte is de regio Noord-Veluwe bijzonder. Alle zeven gemeenten hebben afgelopen jaar een Transitievisie Warmte gemaakt. Parallel hieraan heeft de regio haar Regionale Structuur Warmte (RSW) opgesteld. Projectleider Ingrid Giebels: ‘Door beide trajecten naast elkaar te laten lopen, waren we in staat een RSW op te leveren met veel diepgang.’ Ingrid…
Aankomende tijd lichten we de #OverMorgenSkills van verschillende collega’s uit. In dit item de skills van Jade Oudejans. Lef: niet bang zijn voor nieuwe dingen Ik pak zaken graag op mijn eigen wijze aan. Ik vind het dan ook heerlijk dat ik hierin als procesbegeleider de vrijheid heb. In de warmtetransitie ben je voortdurend bezig…
De regio Noord-Veluwe heeft deze week een mijlpaal bereikt: de concept RES is gepresenteerd. Daarmee is een mooie stap gemaakt voor de verlaging van uitstoot van broeikasgassen met 49% in de regio. Het is nu aan de colleges om hier een besluit over te nemen. Over Morgen had een grote rol in dit proces, onder…
Piekbuien en extreem hete dagen raken onze landbouw, natuur, drinkwatervoorraden en ook thuis en op straat gaan we de klimaatverandering steeds meer voelen. Wij zien klimaatadaptatie als essentieel onderdeel voor een duurzame leefomgeving. We zijn daarom trots op onze nieuwe opdracht: we gaan voor de regio Zuid-Nederland een gezamenlijk Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie opstellen. Samen maken we…
Wat hebben de Omgevingswet en de warmtetransitie met elkaar te maken? Op het eerste gezicht niet veel zou je zeggen. De ene is wetgeving en de andere een concrete transitie op energiegebied. Ze stellen gemeenten echter allebei wel voor grote uitdagingen. De Omgevingswet biedt daarbij een aantal interessante instrumenten om de warmtetransitie in gemeenten te helpen. Ze hebben daarmee meer met elkaar te maken dan je zou denken.
Participatie is onmisbaar om tot goede resultaten te komen. Dé participatieaanpak bestaat niet. Maar er is nu wel een datatool om participatie te optimaliseren en zo tot het beste eindresultaat te komen. Onze collega Tabitha Mann en Joyce Lopulalan van 4orange hebben de handen ineen geslagen om op basis van data inzicht te krijgen over hoe jij jouw doelgroep het beste bereikt.
Het energiesysteem van Gelderland is zonder twijfel complex. Hoe veel energie moet in de 6 RES regio’s van Gelderland duurzaam worden opgewekt om 49% CO2 reductie te behalen, in lijn met de opgave uit het Klimaatakkoord? En hoeveel bij 55% CO2 reductie, de ambitie vanuit het Gelders Energieakkoord? In opdracht van de Provincie Gelderland zijn…
Zeeland heeft als eerste regio in Nederland een definitieve regionale energiestrategie (RES 1.0) gepresenteerd. Collega Coen Bernoster was hierbij betrokken als adviseur voor de Tafel Gebouwde Omgeving en is erg trots op dit resultaat. In de RES staat hoe de regio Zeeland in de komende decennia overschakelt op schone energiebronnen en energie bespaart. Coen: ‘Het…
Onze leefomgeving is constant in transitie. Op grote schaal: de energietransitie is er om ons klimaat te verbeteren. Maar ook op kleiner vlak, bijvoorbeeld doordat mensen online zijn gaan shoppen en winkelstraten leeglopen. Of doordat we steeds ouder worden of omdat er een pandemie uitbreekt. Een duurzame leefomgeving, dat is wat ons drijft. Met de…
Bij Over Morgen vinden we het belangrijk om kennis te delen en van elkaar te leren. We houden van nieuwe energie en investeren graag in de toekomst. We zijn daarom blij met ambitieuze stagiairs. Momenteel doet Gerard Verweij zijn afstudeerstage bij ons. Gerard onderzoekt de rechtvaardigheid van de RES. ‘Een eerlijke en rechtvaardige verdeling is…
De businesscase voor aardgasvrij blijft tegenvallen. Hoe komt dat? Jade Oudejans schreef onderstaande column voor ROmagazine editie #3, maart 2020. Twaalfhonderd professionals kwamen in januari bijeen op het eerste landelijke Aardgasvrije Wijkencongres om kennis uit te wisselen. Als je bedenkt dat aardgasvrije wijken pas in 2016 landelijk een item werden, is dat iets om trots…
Over Morgen werkt aan vele projecten waarin participatie onmisbaar is. We dragen onze kennis graag over via inspiratiesessies, halen input op tijdens bewonersavonden en we geven masterclasses. Momenteel werken we aan creatieve oplossingen om zoveel mogelijk van ons werk door te laten gaan. Zo ook in Hoorn. We houden je de komende tijd op de…
Klimaatadaptatie is voor Over Morgen een belangrijk thema. Het raakt aan veel gebieden waaraan wij werken. Aanpassen aan klimaatverandering is iets waar iedereen mee te maken krijgt. Onze nieuwe collega Maarten Verkerk is sinds kort bezig om onze diensten op dit gebied te optimaliseren en integraal te laten landen in onze leefomgeving. Maarten: ‘Klimaatadaptatie oppakken vanuit…
Voor Gunnar van Weezel Errens, werkstudent Environmental Management, ging er een wereld open bij Over Morgen. Tijdens zijn stage ontwikkelde hij zich in korte tijd tot een ware RES-kenner. In korte tijd leverde hij al een mooie bijdrage aan het versnellen van de energietransitie. ‘Eerst sta je daar als groentje en even later praat je…
Over Morgen is door het Klimaatberaad Arnhem / Nijmegen gevraagd om te helpen bij de verdere verduurzaming van bedrijventerreinen in de regio. ‘Wederom een mooie klus. Bedrijventerreinen hebben veel potentie, maar de tijd begint te dringen.’ Petra Ibrahim is als adviseur betrokken bij het verduurzamen van de bedrijventerreinen in de regio Arnhem-Nijmegen: “Op basis van…
Over Morgen heeft een inspirerende kennissessie voor de gemeenteraad van Hoorn georganiseerd. De adviseurs van Over Morgen namen de raadsleden mee in het waarom, wat en hoe van een circulaire economie zodat zij op up to date zijn voor het uitvoeringsprogramma circulair Hoorn dat Over Morgen komende maanden samen met hen maakt. Hoorn geeft met…
Anouk Montagne was zelfstandig ondernemer, maar miste de aansluiting met collega’s. Samen kom je verder, vindt ze en daar zijn we het bij Over Morgen helemaal mee eens. Bij ons vond zij haar nieuwe plek. Ze stelt zich even voor aan de hand van een aantal vragen. Waarom koos je voor Over Morgen?De afgelopen 5…
De Regionale Energie Strategie (RES) waarmaken: daaraan werkt Over Morgen dagelijks in ruim een derde van de 15 regio’s. Rijk van Voskuilen is één van de collega’s die zich inzet om vanuit de regio Arnhem-Nijmegen en Noord-Veluwe op 1 juni 2020 een conceptbod te presenteren aan het Rijk. ‘De tijd van praten is voorbij, we gaan nu keihard aan de slag.’
2019: wat een jaar is het geweest! Een jaar waarin we keihard werkten aan het versnellen van de energietransitie. 2020 wordt opnieuw een spannend jaar waarin we nog meer impact gaan maken op het klimaat. Bijvoorbeeld met de circulaire gebiedsverkenningen, masterclasses, nieuwe dataproducten en klimaatadaptatie. Dertig energieregio’s hebben de gelegenheid om zelf vorm te geven…
Bij Over Morgen vinden we het belangrijk om kennis te delen en van elkaar te leren. We houden van nieuwe energie en investeren graag in de toekomst. Onze nieuwste stagiaire is Marle de Jong. Zij is deze maand begonnen met haar afstudeerstage over koppelkansen binnen de energietransitie en raakvlakken met andere thema’s, zoals de RES…
Dennis Iseger is onlangs begonnen als adviseur bij Over Morgen. Hij werkt graag aan het vergroten van lokaal draagvlak bij energieprojecten. Dennis is werkzaam bij zonneprojecten en houdt zich bezig met regionale energiestrategieën. Hij stelt zichzelf voor aan de hand van een aantal vragen. Waarom werk je bij Over Morgen? Ik heb voor Over Morgen…
Wat een dag was het! De tweede editie van de Klimaattop Noord-Nederland, op 31 oktober 2019, gaat de boeken in als een groot succes. Frans Latjes was aanwezig namens Over Morgen. Zijn auto stond bovendien in de Eregalerij Fossielvrij.
Kastelen en landgoederen hebben een grote uitdaging in de energietransitie. In hun geschiedenis van zelfvoorzienendheid ligt de oplossing voor de huidige opgave. Ik denk dat het tijd is om een nieuw verhaal te schrijven over een natuur- en cultuurlandschap met energieke landgoederen en rentmeesters van de huidige tijd.
Gemeenten werken samen in een regio aan de Regionale Energie Strategie (RES). Tegelijkertijd werken ze afzonderlijk van elkaar aan hun lokale beleid voor energie-opwek. Dit kan botsen. Nu is het moment om verstandige keuzes te maken voor de locaties van grootschalige duurzame energie-opwek en te leren van fouten uit het verleden. Laat je duizend bloemen bloeien? Prik je niet aan de doornen!
Bij Over Morgen vinden we het belangrijk om kennis te delen en van elkaar te leren. We houden van nieuwe energie en investeren graag in de toekomst. Onze nieuwste stagiair is Gunnar van Weezel Errens. Hij werkt bij ons als meewerkstudent aan Regionale Energie Strategieën. ‘Praktijkgerichte oplossingen met een theoretische gedachte in het achterhoofd trekken…
Impact maken is wat Over Morgen drijft. Wij voelen op onze klompen aan dat we die impact niet gaan maken als we niet heel snel mensen gaan opleiden om de energietransitie verder te gaan realiseren. Daarom pleit ik voor de ROS, oftewel de regionale opleidingsstrategie. Wie helpt mee er eentje op te stellen?
Nick Bijlsma gaat bij Over Morgen vol enthousiasme aan de slag met alles wat komt kijken bij de energietransitie. Aan de hand van een paar vragen stelt hij zich even voor.
Als adviseur vragen mensen mij vaak complexe problemen eenvoudiger te maken. Ik ben ervan overtuigd dat in een aantal vraagstukken juist een brede blik meer manoeuvreerruimte geeft. Kom tot een oplossing door problemen te combineren. Bijvoorbeeld landbouw en de energietransitie. Maak het niet te klein, omarm complexiteit.
De behoefte aan woningen is zeer groot. Het kabinet zet vol in op circulair bouwen. Het gevaar is dat we blijven doen wat we altijd deden. Om met circulair bouwen het benodigde bouwtempo te krijgen, is een kanteling nodig. Maarten Buisman en Thijs Aarden gaan hier in een tweeluik op in. Dit is deel 1: Het ‘rijmen’ van tweedehands en snel bouwen.
De Regionale Strategie Warmte (RSW) biedt kansen om als regio na te denken over de invulling van de warmtestructuur over de gemeentegrenzen heen. Maar soms worden deze kansen niet gezien en is de RSW het ondergeschoven kindje binnen de RES. Collega’s Jade Oudejans en Sanne de Boer vinden dit een gemiste kans! Welke rol vervult de RSW en hoe kun je dit invullen in jouw regio?
Anouk Bakx is onlangs begonnen als adviseur bij Over Morgen. Ze gaat zich voornamelijk bezighouden met projecten rondom zonne-energie en Energie en Klimaat. Ze vertelt ter kennismaking kort over haar visie op een duurzame leefomgeving en haar rol daarin.
Lotte Nieuwschepen was het afgelopen halfjaar actief als werkstudent bij Over Morgen. Helaas komt er nu weer een einde aan. Lotte: ‘De tijd is echt ontzettend snel gedaan. Dat krijg je als je het naar je zin hebt, veel leuke dingen kan doen en in zo’n dynamische omgeving werkt.’ Een paar dingen wil ze graag belichten. Ben jij op zoek naar een stage? Bekijk dan snel hier onze vacature.
Alle gemeentes, regio’s en provincies in Nederland werken op verschillende manieren aan de energietransitie. Ze zetten hierbij diverse instrumenten in en starten vaak met het creëren van inzicht in die opgave. Eén van de instrumenten die dat inzicht geeft is de door Over Morgen ontwikkelde Energiemix. Naast de Energiemix van Over Morgen zijn er nog…
Soms is het goed even stil te staan bij waar je energie van krijgt en waarom je doet wat je doet. In de gemeente Nijkerk wekte de vraag ‘Wat geeft jou energie bij het werken aan duurzaamheid’ zo veel enthousiasme op, dat ik er helemaal blij van werd en besefte dat dit precies is waarom ik zelf zo graag werk aan duurzaamheid.
De overstap naar een duurzame leefwereld verandert bijna alle dagelijkse aspecten van ons leven in Nederland. De koplopers die zo snel mogelijk deze wereld willen zien delen een elektrische auto, kopen biologische streekproducten, isoleren huizen en bouwen met natuurlijke materialen. Vaak doen ze dit tegen een meerprijs, ze betalen bijvoorbeeld extra voor hun renovatie omdat…
Vorige week werd het Klimaatakkoord door het kabinet gepresenteerd. Wij zijn blij met deze stap om de plannen voor de energietransitie nu zwart op wit te hebben. Het nieuw op te richten warmtefonds, een subsidieregeling voor investeringen in isolatie en warmte-installaties en oog voor de ontzorging van inwoners helpt in het maken van keuzes om…
Het ‘uitnodigingskader’ voor grootschalige opwek in de gemeente Oude IJsselstreek wordt vandaag door de gemeenteraad behandeld. Onze adviseur Kirsten van de Meeberg hielp mee in het maken van deze praktische tool voor het selecteren van initiatieven voor zonne- en windenergie. ‘Bijzonder aan dit uitnodigingskader is dat landschappelijke en participatieve kwaliteit voorop staat. Inmiddels zijn er…
Afgelopen weekend stond er in het NCR een artikel over Vlaanderen “Nog even en Vlaanderen is een betonnen hel”. Schrijver Jeroen Olyslaegers doet de oproep aan de Nederlandse lezers om te komen helpen. Over Morgen is dat nu precies aan het doen in het mooie Antwerpen.
De belangrijkste subsidieregelingen voor de energietransitie van Nederland, de Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+), gaat op de schop. Hij wordt uitgebreid, maar of dat nu zo’n goede zaak is? Ruger Nelis zet uiteen waarom hij twijfelt.
e staan aan het begin van een ‘nieuwe renaissance’ op het gebied van onze omgang met materialen: De circulaire economie. Over Morgen ziet dat de circulaire economie onmisbaar is om te komen tot een duurzame leefwereld. Koplopers maken er al werk van, maar hoe krijgen we de massa zo ver?
Transitie. Je hoort dit woord de laatste tijd overal. De energietransitie, de transitie van bezit naar gebruik, de digitale transitie, de transitie van de Omgevingswet, transities die de kranten domineren. Vaak komt het nogal passief over. Laten we niet afwachten, maar transities omarmen en kansen grijpen.
Over Morgen is sinds april bezig met een uitdagende en spannende opdracht in Antwerpen. We werken hier aan het Klimaatplan 2020-2030. Jeroen Roeloffzen: ‘In Antwerpen is de roep om actie hoog, daarom maken we een plan dat kan rekenen op draagvlak én daadkracht.’
Steeds meer gebouweigenaren hebben de ambitie om materialen lokaal en hoogwaardig te hergebruiken. Maar hoe organiseer dit als je een gebouw gaat renoveren? Met een gebiedsgerichte aanpak waarin je communiceert, samenwerkt en inspireert, benut je de potentie voor hergebruik die een gebied te bieden heeft. En die is groter dan je denkt!
Vandaag is het Earth Overshoot Day. Dat is de dag waarop we meer grondstoffen hebben verbruikt dan de aarde in één jaar kan opbrengen of vernieuwen. In andere woorden: we staan in het rood bij onze planeet. De voetafdruk van de mens is ongeveer 1.7 keer de aarde. Jelle Hatenboer is op veel manieren bezig om die ecologische voetafdruk te verkleinen, privé en als adviseur Energie & Klimaat. In deze blog vertelt hij meer hierover.
Invulling geven aan de energietransitie heeft een grote impact op de inrichting en ontwikkeling van onze leefomgeving. Die verandering geeft onzekerheid. Ook de Omgevingswet brengt dat met zich mee. Door meer maatschappelijk initiatief staat de leefomgeving weer centraal in plaats van het woud aan regels. Waarom deze zaken niet koppelen om te zien of ze elkaar kunnen ondersteunen? Dat is exact wat nu gebeurt met het Kennistraject Energietransitie en Omgevingswet.
Had hij nu nog geleefd, dan werkte Thomas Edison ongetwijfeld in geothermie. Hij bracht het licht naar de wereld in de stad Schenectady. Wordt op deze plek ook geothermie naar de wereld gebracht? Wij Nederlanders gaan daar zeker bij helpen.
Stedelijke verdichting en de energietransitie zijn een gouden combinatie. Het is alleen nog een kwestie van aan de slag gaan om de code te kraken. We hebben geen tijd te verliezen! Stedelijke verdichting en de energietransitie zijn een gouden combinatie. Alleen ligt het goud (zoals jammer genoeg wel vaker) niet voor het oprapen. We zullen…
Sanne de Boer is onlangs begonnen als adviseur bij Over Morgen. Ze is een betrokken en bevlogen projectleider die mensen motiveert en meeneemt in veranderingsprocessen. Ze vertelt ter kennismaking kort over haar visie op een duurzame leefomgeving en haar rol daarin.
Bij Over Morgen vinden we het belangrijk om kennis te delen en van elkaar te leren. We houden van nieuwe energie en investeren graag in de toekomst. Ambitieuze stagiairs zijn daarom altijd welkom. Lotte Nieuwschepen is onze nieuwe werkstudent.
Thermische Energie uit Oppervlaktewater (TEO) voor de gebouwde omgeving heeft veel potentieel. Het speelt een belangrijke rol in de Regionale Energie Strategieën die momenteel in de Gelderse regio’s worden opgesteld. Maar hoe komen we daar daadwerkelijk tot projecten? iF Technology en Over Morgen zien kansrijke projecten. Het is nu tijd voor vervolgstappen en realisatie.
De omvang en complexiteit van de energietransitie begint nu echt door te dringen. Twee jaar geleden moest ik mijn presentaties nog beginnen met plaatjes van een ijsbeer op een eenzame ijsschots, een boos kijkende Poetin en protesterende Groningers om tijdens raadsvergaderingen of op bewonersavonden de urgentie aan te wakkeren. Hoe anders is dat vandaag de…
Sinds vorige zomer staat waterstof weer volop in de belangstelling. Dat merk ik ook. Bij elke sessie die ik begeleid voor gemeenten of provincies gaat er een hand omhoog en wordt er gevraagd naar waterstof als oplossing. Ik merk dat dit vertragend werkt. We moeten nu aan de bak en niet wachten op een belofte!…
We praten met elkaar veel over circulaire economie. Toch is het aantal circulaire bedrijven en initiatieven helaas nog beperkt. ‘Ga terug naar de basis. De sleutel naar verandering ligt in de belangen’, zegt Thijs Aarden.
De omgevingsvergunning voor het nieuwe windpark Almeerse Wind bij Almere Pampus is onherroepelijk. Daarmee is een grote stap gezet richting realisatie van het project, waarbij Over Morgen in opdracht van de gemeente adviseert. Initiatiefnemers burgercoöperatie Almeerse Wind en Nuon willen met het nieuwe windpark vanaf 2021 groene stroom leveren aan circa 30.000 huishoudens. Het…
#Nieuweenergie Over Morgen wil ook in 2019 impact maken. Impact op onze leefwereld. Impact die voelbaar is. Impact die meetbaar is. Impact die blijft. En daar hebben we meer mensen voor nodig. Deze eerste maand van het jaar zijn er dan ook 7 nieuwe adviseurs begonnen. Van links naar rechts: Marloes van Kleef, Margo Meijer,…
De ontwikkelingen in onze leefomgeving kunnen we aan de hand van data inzichtelijk maken. Dit biedt ons de mogelijkheid om te analyseren wat er speelt en hoe we met onze blik vooruit kunnen bouwen. Wij hebben in de paper ‘Toekomstbestendig bouwen: hoe wonen en leven we over 20 jaar’ een eerste schets gemaakt van de…
Op 20 november hebben de Directeur Generaal Volksgezondheid Angelique Berg en voorzitter van Topteam Sport Harry van Dorenmalen de prijzen overhandigd aan de winnaars van de Innovation Challenge Energieneutrale Sportaccommodaties. Vijf innovatieve concepten op het gebied van enerigebesparing, -opslag en duurzame energieopwekking bij sportclubs kunnen elk met € 100.000,- aan de slag om hun idee…
‘Alle woningen van het gas af, is dat nou wel zo realistisch? Het lukt me nu al niet om een betaalbare woning te vinden’, vertelde een vriendin mij laatst. En ze heeft een goed punt. Er ligt een grote woningbouwopgave en tegelijkertijd hebben we te maken met uitdagingen als de energietransitie en klimaatadaptatie. Uitdagingen die…
Donderdag 15 november zijn wij aanwezig op de SVN deelnemersbijeenkomst in DeFabrique. Onze collega Gerwin Hop gaat in debat over aardgasvrij wonen met onder andere Helga van Leur en burgemeester van Leeuwarden Ferd Crone! Bezoek ook onze workshops over Woningcorporaties als startmotor van Peter-Paul Smoor en over de Transitievisie Warmte van Jade Oudejans.
Mijn nieuwe huis is af. En het is mooi geworden, en natuurlijk energieneutraal. Op www.kijkduurzaam.nl is te zien hoe ontzettend gaaf het is geworden. En iedereen mag het zien. Het afgelopen half jaar hebben mijn vrouw Vera en ik een geweldige nieuwe plek gevonden. Niet alleen voor ons maar ook voor Boris en Philein,…
Hobbyboer Ik heb een fascinatie voor de natuur. Hoe alles groeit en bloeit. Zelfs tijdens de droge zomer stonden mijn bietjes er fantastisch bij. Ik eet ’s avonds mijn met liefde gekweekte groenten. Wat kan ik daar blij van worden, mijn eigen groente. De profs Mijn bietjes zijn genoeg voor een paar maaltijdsalades. Ik…
Over Morgen treedt toe tot het Esri Partner Network als Silver Partner. Het partnership is vooral een bevestiging van de toch al uitstekende samenwerking van de afgelopen jaren. Wij zijn een adviesbureau voor de duurzame leefwereld met data-gedreven adviseurs. Alle grote veranderingen die doorgevoerd worden, zouden volgens Over Morgen gebaseerd moeten zijn op data-analyse.…
We willen in ons land steeds meer met dezelfde ruimte. Wonen, werken en ontspannen. Het is nu al een uitdaging om dit allemaal een plek te geven. Daarbovenop zullen we de komende jaren ook veel ruimte moeten vinden voor het opwekken en opslaan van duurzame energie. Hoe gaan we ervoor zorgen dat dit op een…
De aanhoudende droogte houdt Nederland al enkele weken in zijn greep. De haringen gaan niet lekker de grond in. We moeten iedere dag de tuin sproeien. En we beginnen ons nu ook wel zorgen te maken over de natuur. Bladeren vallen vroegtijdig van de bomen, het gebrek aan eikels levert de zwijnen komende winter een…
In het Klimaatakkoord wordt het wel ‘de grote verbouwing’ genoemd. De transformatie van onze 7 miljoen huizen en 1 miljoen gebouwen en daarbovenop gaan we ons wagenpark, onze industrie en de landbouw verduurzamen. Naast een fikse slag in energiebesparing, moet daarom op zee én op land de hoeveelheid elektriciteit uit zon en wind flink omhoog.…
Het Klimaatakkoord is er! Een sterk staaltje polderen met aan de Gebouwde Omgeving tafel aanzienlijke resultaten. Een paar hoofdpunten: De energiebelasting op aardgas gaat omhoog en die op elektriciteit juist omlaag. Hierdoor blijven de energielasten voor de consument neutraal en wordt isolatie aantrekkelijker; Door de verschuiving van de energiebelasting worden de business cases voor aardgasvrije…
De onderhandeling over het nieuwe Klimaatakkoord zijn in volle gang. Half juli wordt het hoofdlijnenakkoord verwacht, NOS gaf onlangs al een voorproefje. Het akkoord gaat bepalend zijn voor de manier waarop we tot 2030 ons duurzaamheidsbeleid gaan invullen. Steden en regio’s, burgers en bedrijven, iedereen krijgt ermee te maken. Wij zullen je na de presentatie…
Met ons consumptiegedrag in Nederland verbruiken we 3,6x zoveel grondstoffen per jaar als de aarde ons in verhouding kan leveren. Ons grondstoffenverbruik is dus vele malen hoger dan op aarde beschikbaar. Inmiddels zijn we ons allen bewust dat dit niet oneindig vol te houden is en dat we circulair met onze grondstoffen om moeten gaan.…
De energietransitie komt in sneltreinvaart op ons af, als belangrijke speler en in de rol van regisseur voelen gemeenten dat ze in actie moeten komen. In veel gevallen ontbreekt het deze lokale overheid aan capaciteit, bestuurlijke daadkracht en (financiële) ruimte om met volle overgave aan de transitie ambities te werken. Studies tonen daarbij aan dat…
Over Morgen heeft binnen de bedrijventerreinenstrategie Den Haag het onderdeel energietransitie uitgewerkt. Binnen de strategie is bekeken hoe de bestaande bedrijventerreinen gefaseerd kunnen verduurzamen om in 2040 klimaatneutraal te zijn en op die manier bij te dragen aan de doelstellingen die Den Haag zichzelf heeft gesteld. Met een gefaseerde aanpak wordt gestart met het goed…
De urgentie van klimaatverandering onder bestuurders en beleidsmakers neemt toe. Ambities worden vastgesteld en doelstellingen worden geformuleerd, maar hoe zorg je ervoor dat er echt impact wordt gemaakt? Om een antwoord te vinden op deze vraag, heeft Over Morgen een workshop georganiseerd op het Nationaal Geografisch en Planologisch Symposium. Studenten werden uitgedaagd om aan de…
Door zon is het mogelijk om op korte termijn bij te dragen aan hernieuwbare energieopwekking. De potentie van de zon is namelijk oneindig en is bovendien gratis en nagenoeg overal beschikbaar. Het is de kunst hier slim gebruik van te maken, door bijvoorbeeld de ontwikkeling van zonneparken. Wacht niet af, maar neem een actieve houding…
De afgelopen 1,5 jaar heb ik namens de VNG binnen de Green Deal Regionale energiestrategieën de regio West-Brabant mogen begeleiden in het opstellen van een regionale energiestrategie. In deze strategie moest staan: Wat is de opgave voor de regio als er in 2050 sprake is van een energieneutrale regio, welke ruimtelijke impact heeft dit en…
In Almere hebben Burgercoöperatie Almeerse Wind en Nuon het initiatief genomen om het bestaande windpark Jaap Rodenburg in Almere Pampus te vernieuwen. Hoe de opstelling van dit nieuwe windpark er precies uit moet komen te zien, is samen met bewoners uitgedacht. Het nieuwe windpark gaat vanaf 2021 groene stroom leveren aan circa 30.000 huishoudens (het…
Op 29 juni heeft de gemeenteraad de Energievisie voor Winterswijk vastgesteld. Het doel van deze visie is simpel: in 2030 moet Winterswijk energieneutraal zijn. Dat betekent dat er in 2030 in de gemeente alleen nog 100% schone, veilige en gezonde energie wordt gebruikt. Erik Tissingh is vanuit Over Morgen betrokken geweest bij de totstandkoming van…
“Het gaat om kwaliteit, niet om kwantiteit.” Ik probeerde mezelf nog even wat moed in te praten voordat ik in Beijing het podium op moest. Ik was uitgenodigd op het Chinese International ‘Forum on Electric Vehicle Pilot Cities and Industrial Development’ en ging onze voorspelmodellen voor elektrische auto’s en elektrische deelauto’s presenteren. De ochtend werd…
De prijs voor groenste, gezondste, slimste kantoor is voor Warmtebouw Utrecht BV. De finale werd afgelopen woensdag 24 mei te Utrecht gehouden met tien finalisten, waaronder Over Morgen. Ondanks dat we de hoofdprijs misliepen, zijn we trots dat we als een van de tien finalisten werden gekozen, naast een aantal grote bedrijven zoals De Volksbank…
Ons kantoor is genomineerd voor de Healthy Urban Office Challenge in de regio Utrecht! Samen met de overige finalisten gaan wij de strijd aan wie in de regio Utrecht het groenste, gezondste en slimste kantoor heeft. We zijn amper verhuisd en nog lang niet klaar met onze inrichting, maar dat we goed bezig zijn bewijst…
Op dinsdag 7 maart is de Over Morgen Stemwijzer van de Leefomgeving gepubliceerd. Met deze Stemwijzer leggen we 10 stellingen voor. De uitkomsten bundelen we in een manifest dat we publiceren en toesturen aan de formateurs van het nieuwe kabinet. Aanleiding voor het maken van een Stemwijzer zijn de aanstaande Twee Kamerverkiezingen op 15 maart. Verschillende…
“Ik drink gewoon op het juiste moment koffie met de juiste mensen en dan krijg je ze wel mee in je duurzame ambities.” Aan het woord is Ite Meints, programmamanager duurzaamheid van de gemeente Dronten. “Is het echt zo simpel?”, is een vraag uit de zaal. Na een middag klantcafé is de conclusie: JA! ‘Van…
De provincie Overijssel organiseert 17 februari een inspiratiedag over toekomstige ruimtelijke vraagstukken. Wat zijn de nieuwe opgaven, verhoudingen en wetten? Hoe gaan we anders samenwerken en hoe anders handelen in de praktijk? Vier thema’s staan centraal op het programma: 1. Energie en duurzaamheid; 2. Landschap en kwaliteit; 3. Stedelijke ontwikkeling en 4. Omgevingswet. Daarnaast is…
De afgelopen jaren is er veel gesproken over de drie D’s: de decentralisaties van de langdurige zorg, de jeugdzorg en arbeidsparticipatie. Wie dacht dat gemeentes nu wel gespaard zouden blijven van nieuwe taken, zal echter bedrogen uitkomen. De energietransitie komt eraan en gemeentes krijgen daarin een centrale rol. Tenminste, als het aan minister Kamp ligt,…
Vanaf 1 januari 2017 wordt het Servicepunt Duurzame Energie Noord-Holland bemand door Over Morgen en Andersson Elffers Felix (AEF). Met Maarten van Poelgeest als boegbeeld en projectleider en Ingrid Giebels, Peter-Paul Smoor en Kirsten van Reisen als ervaren adviseurs, helpen we de provincie verder in haar doelstelling naar een volledig duurzame energievoorziening in 2050. Wij…
Over Morgen mede-eigenaar Gerwin Hop heeft zich als koploper aangemeld bij de Energiecommissie. Graag draagt hij bij aan de doelstellingen van de Energiecommissie en fungeert hij als klankbord voor gelijkgestemden, die ook willen werken aan een duurzame toekomst. Eerder hield Gerwin een TEDx Talk waarin hij pleit voor een fossiel vrije toekomst. Zijn toespraak vind…
In het gezellige café van poppodium FLUOR in het gebied van de voormalige Prodentfabriek, een creatief gebied in Amersfoort met vernieuwers, aanpakkers en veroveraars, organiseert Over Morgen op donderdag 9 februari het Klantcafé ‘Van duurzame ambities naar duurzame resultaten’. Op basis van een inspirerende case en input van alle aanwezigen, stellen we gezamenlijk vast hoe…
Ik ben in de trein onderweg naar huis na een goede afspraak in Den Bosch. Mijn laptop heb ik meegegeven aan collega Jan Jaap voor onderhoud. Dat geeft mij de tijd, op aanraden van collega Gerwin, om de film Before the Flood te kijken van een van mijn filmhelden Leonardo DiCaprio. Vrolijk verlaat ik Den…
Geen betere dag dan de Dag van de Duurzaamheid op 10 oktober om de kick-off van de Regionale Energiestrategie West-Brabant te organiseren. In de hangar van Breda International Airport werd onder leiding van Jeroen Roeloffzen en Co Verdaas gewerkt aan een gezamenlijke energiestrategie voor de regio. Energie is binnen West-Brabant een belangrijk thema, waarin diverse…
Vandaag is de klimaattop. Nederland wil als “Startup Delta” voorop lopen in cleantech ontwikkeling en zo in 2050 CO2 neutraal worden. Die energietransitie vereist twee zaken: bedrijven met nieuwe duurzame business ideeën en geld. Maar de financiële instellingen die dat geld moeten verstrekken ontlenen hun zekerheid aan bewezen businessmodellen of resultaten uit het verleden. Ze…
Over Morgen houdt zich op verschillende manieren bezig met het versnellen van de energietransitie in ons land, bijvoorbeeld met het realiseren van gebouwen zonder aardgasaansluiting, het stimuleren van elektrisch vervoer en zonne-energie. Een ander belangrijk speerpunt is het beperken van het energieverbruik in de bestaande gebouwde omgeving. Woningcorporaties bezitten gezamenlijk 2,4 miljoen woningen en zijn…
Het continent Noord-Amerika wordt steeds groener. Net terug uit de States lees ik het bericht dat de USA, Mexico en Canada getekend hebben voor 50% hernieuwbare energie binnen 10 jaar. Dat sluit aan bij het enthousiasme dat ik in toenemende mate zie bij Amerikanen voor duurzame oplossingen. De Nederlandse techniek voor opslag van duurzame energie in…
Het is natuurlijk prima dat overheden met elkaar afspraken maken over klimaatdoelstellingen. Wat ze daarbij vaak vergeten is dat uiteindelijk vooral de individuele bewoners en bedrijven het moeten doen. We moeten daarom nu echt eens stoppen met het organiseren van de top down Klimaattoppen. In Parijs zijn internationale afspraken gemaakt, op nationaal niveau hebben wij…
Op het NY-GEO 2016 congres rekende de directeur van de New York State Enery Research Department voor dat met het verduurzamen van twee miljoen woningen in New York State minimaal 50 miljard dollar gemoeid is. Het verduurzamen van de bedrijven in dezelfde staat vergt minimaal een even groot bedrag. De directeur is in gesprek met Wall…
De Vierdaagsefeesten in Nijmegen zijn van 18 juli tot en met 24 juli aanstaande. Het is met meer dan 1,5 miljoen bezoekers een van de grootste gratis openluchtfestivals van Europa. De organisatie van de feesten is erg ambitieus want de Vierdaagsefeesten moeten het meest duurzame evenement ter wereld worden. Over Morgen heeft de afgelopen maanden…
Namens Over Morgen kom ik regelmatig bij milieuwethouders over de vloer. Mij zijn daarbij een aantal zaken opgevallen: er is veel goede wil, maar het ontbreekt vaak aan voldoende budget, een goede structuur voor het duurzaamheidsbeleid, monitoring en de inschakeling van het lokale bedrijfsleven. Als je duurzaamheid echt serieus neemt, moet er meer uit de…
Bij energiebesparing gaat veel aandacht in Nederland uit naar de particuliere sector. Er worden allerlei campagnes, maatregelen en financieringsinstrumenten bedacht om huurders en particuliere woningeigenaren tot actie te bewegen. Een goede zaak, maar het bedrijfsleven wordt vaak vergeten, terwijl bedrijven meestal de meeste energie verbruiken in een gemeente. Als voorbeeld, in Nijmegen is de verhouding…
18 gemeenten in regio West Brabant hebben begin maart het Energieloket gelanceerd: www.energiewestbrabant.nl. Deze website fungeert als portal voor particuliere huiseigenaren die hun woning willen verduurzamen. Over Morgen heeft voor de Regio West Brabant het Energieloket ontwikkeld. Op de website vinden huiseigenaren diverse energiebesparende maatregelen en uitleg over het sinds dit jaar verplichte energielabel voor de woning.…
“De ladder voor duurzame verstedelijking is ingericht voor een zorgvuldige afweging en transparante besluitvorming bij alle ruimtelijke en infrastructurele besluiten waardoor de ruimte in stedelijke gebieden optimaal benut wordt.” In de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte wordt deze beschrijving gehanteerd. De ladder is per 1 oktober 2012 als motiveringseis in het Besluit ruimtelijke ordening opgenomen. De…
Over Morgen gaat de Vierdaagsefeesten in Nijmegen helpen om nog duurzamer en innovatiever te worden. Adviseur Jan van der Meer zal deze taak namens Over Morgen op zich nemen. Jan was in het recente verleden wethouder voor duurzaamheid in dezelfde stad. De Vierdaagsefeesten is één van de grootste gratis openluchtfestivals van Europa. Elk jaar komen…
Onlangs twitterde ik dat in november de eerste 4.000 woningen in Nijmegen van het gas zijn afgehaald en nu worden verwarmd met restwarmte van de afvalenergiecentrale. Je zou zeggen dat hier iedereen blij van wordt: minder gasverbruik, minder handel met boef Poetin en een positief signaal richting de Groningers. Maar ik kreeg ook zure reacties…
Stel, je wilt als particulier je koopwoning verduurzamen. Dan heb je een bouwbedrijf nodig om deze wens te realiseren, toch? In de praktijk blijkt dit tweespan echter moeizaam van de grond te komen. Wij willen graag weten hoe bouwbedrijven hier tegenaan kijken. Wat weerhoudt hen van inspringen op deze markt? Of zijn er andere partijen…