Gisteren kregen we het goede nieuws dat de Wet Voortgang Energietransitie (afgekort VET, what’s in a name?) is aangenomen in de Tweede Kamer. Dit is zeer goed nieuws voor de warmtetransitie. De wettelijke plicht voor netbeheerders voor de aansluiting van gas (aansluitplicht) wordt namelijk met deze wet afgeschaft, dankzij een amendement van D66, VVD, CDA en CU. Onderdeel van dit amendement is wel dat van de aansluitplicht kan worden afgeweken indien daar zwaarwegende redenen van algemeen belang voor kunnen worden aangereikt. Kortom, nee tenzij. Het is aan de gemeente als bevoegd overheidsorgaan om hierover een oordeel te vellen.
Waarom is het afschaffen van de aansluitplicht voor aardgas zo van belang? Ondanks dat we in Nederland besloten hebben om van het aardgas af te gaan, dreigden er de komende vijf jaar 230.000 nieuwe woningen te zullen worden gebouwd. Op basis van de plannen die er nu liggen, worden helaas nog 150.000 van deze 230.000 woningen op aardgas aangesloten (bron: Natuur en Milieu, “Aardgasloze nieuwbouw, mei 2017). Dit is niet alleen vanuit klimaatperspectief onbegrijpelijk, maar ook vanuit de afhankelijkheid die we dan blijven houden van aardgas uit Groningen. De urgentie om hier iets aan te doen behoeft geen toelichting. Ook vanuit economisch perspectief was de aansluitplicht voor gas uitermate onverstandig. Immers, als de netbeheerder een nieuw gasnet aanlegt, dan heeft het een levensduur van minimaal 30 tot wel 50 jaar. En dat terwijl we conform het nationale beleid uiterlijk in 2050 geen fossiele energie meer willen gebruiken in de gebouwde omgeving. De netbeheerders moeten bij nog aan te leggen gasnetten hier dan ook waarschijnlijk versneld op afschrijven. Niet zonder reden ondersteunden de netbeheerders dan ook met verve het afschaffen. Mijn collega Anne Janssen pleitte 2 jaar geleden in Trouw daarom al voor het verbieden van aardgas in nieuwbouw.
Het is nog onduidelijk wanneer de Wet VET precies van kracht wordt, Immers, de wet zal nog in de Eerste Kamer behandeld worden. De verwachting is nog dit jaar. Als alles meezit, dan zullen in principe vanaf 2019 geen nieuwe woningen meer op het aardgas worden aan gesloten. Dat lijkt ver weg, maar is het niet. Projectontwikkelaars dienen nu al plannen aan te passen. Ook gemeenten dienen hun beleid hierop aan te passen. De technologie hoeft niet zozeer het probleem te zijn. Er zijn voldoende alternatieven voorhanden met all electric, warmtenetten en, in beperktere mate, groen gas.
Alle gemeenten en projectontwikkelaars in Nederland moeten dus aan de slag. Bij Over Morgen hebben wij al vele gemeenten geholpen met het realiseren van aardgasvrije nieuwbouw. Wij ondersteunen gemeenten rondom bewustwording (o.a. met de Warmte Transitie Atlas), technische mogelijkheden, financieringsmodellen, gesprekken met ontwikkelaars en het juridisch kader. Zo hebben we de Aanpak voor Aardgasvrije Nieuwbouw (AAN) ontwikkeld specifiek voor gemeenten. We helpen je graag om je organisatie voor te bereiden op de implementatie van de wet VET.
Benieuwd naar de mogelijkheden? Wij praten graag met je verder!