Al direct na zijn studie werd energievoorziening een belangrijk vraagstuk voor Wieland Koornstra. Ineens was stroom uit het stopcontact niet vanzelfsprekend meer. ‘Dan ga je op zoek naar oplossingen en kom je erachter dat je echt zelf voor oplossingen aan de slag moet. Mijn interesse in ‘alternatieve’ energie was gewekt!’ Al jaren is hij in de sector actief. Sinds kort via Over Morgen. Lees meer over Wieland’s ambities en drijfveren. ‘Van ideevorming naar uitvoering komen is altijd mijn rode draad geweest.’
Waarom heb je de stap naar Over Morgen genomen?
Bij Over Morgen zit heel veel kennis in veel aan elkaar verwante disciplines en juist in zaken die helemaal niet verwant zijn. Door kruisbestuiving ontstaan hier veel nieuwe ideeën en oplossingen. Dat past perfect bij de vernieuwende en integrale aanpak die een succesvolle energietransitie vereist. Bij Over Morgen kan ik mijn kennis en ervaring op het gebied van toepassing, aanpassing en inpassing van duurzame energieprojecten niet alleen gebruiken, maar ook verbreden. Tegelijkertijd biedt Over Morgen mij hét platform om deze kennis breed te delen in de maatschappij om de energietransitie verantwoord te versnellen.
Waar ligt voor jou de grootste uitdaging?
De weg van pionieren in niches naar grootschalige wereldwijde toepassing van duurzame energiebronnen was al een stevige uitdaging. Zowel technologisch als financieel, maar vooral ook maatschappelijk. Een mooi begin is gemaakt, maar we zijn er nog lang niet. Nu ook zonne- en windstroom officieel tot de goedkoopste energiebronnen gerekend mogen worden, biedt de energietransitie opnieuw grote uitdagingen voor burgers, bedrijven én bestuurders.
Er liggen grote vraagstukken voor ons. Zeker nu aan de opwekkingskant de technologie rijp en concurrerend geworden is.
Hoe gaan we om met technische uitdagingen zoals netcongestie of piekproductie? Hoe stemmen we regelgeving af op beleidsdoelen? Hoe passen we initiatieven maatschappelijk en verantwoord in de omgeving in? Hoe moeten energiebedrijven zich gaan aanpassen? En dat zijn maar een paar vragen. Het zal belangrijk zijn evenwicht te vinden en te houden, terwijl we nu hele grote stappen moeten zetten op deels onbekend terrein. In die zin doet de energietransitie niet onder voor andere grote maatschappelijke omwentelingen, zoals de industriële revolutie.
Wat kun jij betekenen voor de leefomgeving?
Met mijn kennis, ervaring en creativiteit in het verbinden van oplossingen hoop ik blijvend een bijdrage te leveren aan het vinden van antwoorden op de vraag hoe we duurzame energieprojecten verantwoord inpassen, zowel binnen beleid als in de omgeving en de maatschappij.
Wat heb je al bereikt?
De afgelopen jaren heb ik, in verschillende rollen, in 54 landen op 4 continenten beleid, programma’s en projecten mogen helpen ontwikkelen en uitvoeren in samenwerking met publieke en private partijen. Zo nu en dan onder zeer complexe omstandigheden of op onmogelijke voorwaarden. De belangrijkste les die daaruit heb geleerd: vrijwel niets is onmogelijk, al gaat het anders dan je had gedacht. In totaal heb ik nu de verantwoordelijkheid gedragen voor vele miljoenen en ruim 200 MW aan gerealiseerde duurzame energieprojecten en ik heb bijgedragen aan meer. Dat is best mooi, vooral om dat een groot deel is gerealiseerd onder veel minder gunstige omstandigheden dan nu.
Maar dit werk is nog lang niet af. Ook de vrijblijvendheid is eraf. We moeten echt aan de slag om de doelstellingen van 2030 en 2050 te halen en dat is geen kleine opdracht…aan ons allemaal.
Waar mogen we je ’s nachts voor wakker maken?
Ik wordt enthousiast van goede initiatieven die impact hebben. Groot of klein maakt niet uit, als de impact maar iets teweegbrengt wat ertoe doet. Dus daar mag je me altijd voor wakker maken. En voor een goede kop koffie…
Waar ben je trots op?
Trots is het verkeerde woord, want je doet het nooit alleen. Er zijn wel veel dingen waar ik blij van word als ik denk aan het resultaat. Daarbij denk ik juist niet aan opvallende wind-, biogas- of zonne-energieprojecten.
Eén daarvan is de bijdrage aan de realisatie van sportcomplex De Vlinder in Wageningen. Dat was één van de eerste grote BIPV (building integrated PV) projecten in Nederland, gerealiseerd op initiatief van de gemeente Wageningen. Een baanbrekend project met een geweldige voorbeeldfunctie.
En mijn werk in Afrika. Met name in Kameroen, waar door een zonne-energieproject de broodnodige moderne voorzieningen gerealiseerd konden worden in een dorp nabij Douala. Zo werd de leegloop naar de krottenwijken van de stad gestopt en ontstonden er nieuwe, duurzame economische activiteiten en keerden mensen juist terug uit de stad. Een druppel op de gloeiende plaat, maar een druppel kost niks, dus laat maar voldruppelen!
Of het Yeelen Kura (Nieuw Licht) project in Mali, waarbij initieel 40.000 mensen toegang kregen tot elektriciteit. De impact van dit project is nog steeds enorm, o.a. op de gezondheid door de reductie in het gebruik van conventionele energiebronnen en de lokale economie. Dat project heeft niet voor niets een Europese Altener Award gewonnen en groeit nog elk jaar.
Hoe draag je privé bij aan een duurzamere wereld?
Op mijn vorige woning heb ik zonnepanelen laten plaatsen. Daar is nu helaas geen mogelijkheid toe. Daarom maak in mijn privéleven serieus werk van energiebesparing, waardoor de maandelijkse rekening nu onder het minimaal instelbare bedrag van de energieleverancier uitkomt. Ze zijn zelfs komen kijken of het allemaal wel klopt. Verder heb ik de afgelopen jaren bestuursfuncties bekleed bij verenigingen en stichtingen die zich met duurzame landbouw- en energie-initiatieven bezighouden. En dat ik zoveel mogelijk plasticvrij boodschappen doe hoef ik niet te noemen, want dat doet iedereen toch al?
Waarmee ga je aan de slag bij Over Morgen?
Vanuit Over Morgen ga ik met een breed en gevarieerd pakket aan de slag met een duidelijke focus op duurzame energie uit zon, wind of biogas. Dat kan beleidsondersteuning bij gemeenten en provincies zijn. Of het onderzoeken van uitbreidingsmogelijkheden voor zon en wind en de impact daarvan op bestaande locaties. Maar ook het begeleiden van lokale groepen bij het realiseren van hun ideeën voor bijvoorbeeld een zonne-energieproject. Het varieert van ondersteuning in beleidsvorming en het vormen van het raamwerk waarbinnen projecten gerealiseerd moeten gaan worden tot en met concrete businesscases, waarin organisatie, structurering en financiering een rol spelen.