De gemeente Rotterdam ontving ‘Verbindingsbudget’ van Over Morgen voor het werken aan een buurtverbeterplan in de buurt 110 Morgen. Het resultaat is veelbelovend.
Wij werken graag aan duurzame impact voor mens en leefomgeving. Daarom stelden we vorig jaar 25K Verbindingsbudget beschikbaar voor hulp bij vernieuwende projecten waarin het hele gebied centraal staat, in plaats van een enkele opgave.
Een van de winnaars is de gemeente Rotterdam. Het afgelopen najaar hebben onze adviseurs samengewerkt met de gemeente Rotterdam en wijkpartners aan een buurtverbeterplan voor de buurt 110-Morgen.
Verbetering door de blik te verbreden
Een van de betrokken adviseurs is Tobias Janssen. Hij is erg enthousiast over het project. ‘We leggen hier verbindingen door de blik te verbreden samen met de bewoners en professionele partijen in de wijk. We werken gebiedsgericht en vereffenen zo de weg naar grote duurzame systeemingrepen.’
Maar wat staat er eigenlijk in een Buurtverbeterplan en hoe komt zo’n plan tot stand? En wat is de meerwaarde van het plan?
Opgaven én kansen
110-Morgen is een groene buurt in Hillegersberg-Noord. De buurt is ontstaan in de jaren ’50 en het is een typische naoorlogse arbeidersbuurt met lage flats en veel groen. In 110-Morgen staan veel oude huizen en er wonen relatief veel Rotterdammers die moeite hebben om mee te komen in de huidige tijd. Er is relatief veel werkloosheid en (energie)armoede. Ook heeft de buurt te maken met verzakkingen in de openbare ruimte, met valgevaar en wateroverlast als gevolg.

110-Morgen is een buurt waar veel kansen liggen. Er is een sterk sociaal netwerk van organisaties en bewoners dat zich hard maakt voor de buurt. De buurt is volop in ontwikkeling. De verouderde sociale huurwoningen zijn sterk aan renovatie toe. Ook onderzoekt een consortium de komst van een warmtenet, gevoed door lokale bronnen als geothermie en restwarmte.
Omdat 110-Morgen kampt met verschillende opgaven én omdat er grootschalige ingrepen in vastgoed en rondom duurzaamheid op stapel staan, is dit een ideaal moment om een integraal overzicht van de opgaven, kansen en acties op te stellen.
Waarom een Buurtverbeterplan?
Het Buurtverbeterplan geeft inzicht in de opgaven in een buurt vanuit het perspectief van bewoners, de woningcorporatie, partners en de gemeente. Hierbij vormt de sociale context van de buurt het vertrekpunt en maken we de kansen en opgaven vanuit het buurtperspectief inzichtelijk. Vanuit dat perspectief zoeken we de samenhang met opgaven als vastgoedrenovatie en -verduurzaming, comfortverbetering met energietransitie of het toevoegen van nieuwe woonmilieus.
Daarnaast geeft het plan een overzicht van uitvoeringsmaatregelen voor zowel de korte als lange termijn. Het Buurtverbeterplan 110-Morgen vindt oplossingen binnen bestaande beleidsprogramma’s of door meer maatgerichte inzet in de buurt. Daarbij wordt over verschillende clusters van de gemeente heen en met partners in de buurt samengewerkt en worden acties uitgewerkt.
Win-win
Binnen het Buurtverbeterplan onderzoeken we hoe bepaalde acties ook doelen voor andere opgaven in de buurt ten goede komen en andersom. Een voorbeeld hiervan is de verbinding met fysieke opgaven – zoals aanpassingen in het vastgoed of openbaar groen – met ook sociaaleconomische opgaven zoals veiligheid.
Stella Leemhuis, adviseur duurzame gebiedsontwikkeling: ‘Door de opgaven te verbinden is het makkelijker om win-win-situaties en draagvlak voor acties in de buurt te creëren. Deze acties en samenwerkingsafspraken zijn vastgelegd in het Buurtverbeterplan. Zo benutten we samen de kansen die voorliggen en zorgen we dat de buurt wordt versterkt.’

Echte samenwerking
Het Buurtverbeterplan is het resultaat van echte samenwerking in en met de buurt. Samen met Bewonersorganisatie 110-Morgen, woningcorporatie Habion en de gemeente werkten we samen aan de totstandkoming van het plan. Hiervoor voerden we analyses uit, stelden we een digitale buurtatlas samen en voerden we verdiepende gesprekken met partners in de wijk (zoals de politie en welzijnsorganisaties).
Ook mede-organiseerden we een intensief participatietraject, waarbij we wensen van bewoners in kaart brachten. Omdat de buurt veel verschillende groepen rijk is, zijn hiervoor verschillende middelen ingezet, zoals bijeenkomsten, aanbelacties en een kaartenactie.
De wensen zijn vervolgens onderverdeeld in thema’s: samen met bewoners en professionals zijn de thema’s in een serie werkateliers uitgewerkt. De essentie hiervan is vastgelegd in het Buurtverbeterplan.
“De meerwaarde van Over Morgen is gebleken om als onafhankelijke partij kritisch te blijven op het proces”
Wijkmanager gemeente Rotterdam
Het resultaat
Het resultaat van het Buurtverbeterplan is dat er op de belangrijke thema’s in de wijk acties en oplossingsrichtingen worden benoemd, zowel op korte als lange termijn.
“De kracht van het Buurtverbeterplan is de energie die ontstaan is bij bewoners zelf.”
Wijkmanager gemeente Rotterdam
Tijdens het participatietraject hebben zich gangmakersgroepen gevormd: actieve bewoners en organisaties die als ambassadeurs van een thema samen aan de slag gaan.
Adviseur Arie-Willem Bijl: ‘Hier zit ook echt de kracht van het plan: bewoners en partners in de wijk herkennen zich erin plan en het netwerk om met elkaar acties op te pakken is weer meer met elkaar in contact gebracht en versterkt. En dat is heel belangrijk omdat het Buurtverbeterplan een startpunt is om in de toekomst met elkaar te blijven samen werken. Nu het Buurtverbeterplan is opgesteld kunnen de handen pas echt uit de mouwen.’
Wil jij ook samen met andere partijen werken aan een toekomstbestendige wijk?
Neem contact op met Tobias Janssen, Stella Leemhuis of Arie-Willem Bijl.