Klimaatverandering leidt tot een stijgende zeespiegel en extremer weer. Nederland bereidt zich daar op verschillende manieren op voor. Klimaatadaptatie noemen we dat. Een van de manieren is om dat te doen is om bij elke investering na te denken of die investering wel klimaatadaptief is. Het project Resilience by Design brengt voor de Metropoolregio Amsterdam in beeld hoe je dat kunt doen. Adviseurs van Over Morgen onderzochten de haalbaarheid van verschillende financieringsconstructies.
Het multidisciplinaire project Resilience by Design MRA verlegt de tijdshorizon van klimaatadaptieve investeringen van het gebruikelijke richtjaar 2050 naar het jaar 2100. De huidige investeringsbeslissingen worden gemaakt op de situatie in 2050. Deze tijdsfocus houdt te weinig rekening met klimaatverandering op de lange termijn. Dat is niet zo gek, want de directe kosten vallen in de komende 10 jaar en de meeste baten komen pas later ten goede aan de leefbaarheid, waarde en toekomstbestendigheid van het gebied. Dat vraagt dus een vooruitziende blik van de ontwikkelende partijen die rekening houdt met een mate van onzekerheid.

Hoe maken we klimaatadaptatie beter onderdeel van investeringsbeslissingen?
Resilience by Design leidt tot zeven gezamenlijke inzichten voor klimaatadaptatie in de regio en met negen demonstratieprojecten tot beelden die laten zien hoe klimaatadaptatie kan leiden tot aantrekkelijker steden en landschappen en een gezonde leefomgeving. Twee ontwerpteams hebben zich gericht op het stedelijk en het landelijk gebied. De adviseurs van Over Morgen werkten samen met mensen van One Architecture, Arcadis, Smartland, Climate adaptation partners en DRIFT aan het stedelijk gebied.
Maarten Verkerk, adviseur klimaatadaptatie: ‘Onze Amerikaanse partners brachten ons verfrissende en inspirerende internationale perspectieven. Wij van Over Morgen plaatsten die samen met onze samenwerkingspartners van Arcadis in de Nederlandse context. We keken naar de aanknopingspunten om klimaatadaptatie beter onderdeel te maken van investeringsbeslissingen. Wij betrokken daarbij onze kennis en netwerk in klimaatadaptatie, energietransitie en vastgoed in de demonstratieprojecten’
David Witvoet, gebiedseconoom: ‘Dit is een uitdaging die de gehele vastgoedketen aangaat. De investeringsbeslissingen op het gebied van klimaat die we nu wel of niet nemen, hebben een enorme impact over 50 tot 100 jaar. Gebieden en gebouwen hebben een levenscyclus die al snel verder gaat dan 100 jaar. We moeten dus inspelen op het klimaat van na 2100. Dat besef moeten we samen tot stand brengen. Samen met het team hebben we tools onderzocht die daarbij kunnen helpen.’
Factor tijd moet meer aandacht krijgen in gebiedsontwikkeling
We hebben geleerd dat de factor tijd in gebiedsontwikkeling meer aandacht moet krijgen. Bouw je voor de korte termijn? Maak je ontwikkeling dan ‘aanpasbaar’, zodat je na 10 of 20 jaar een nieuwe bestemming kunt zoeken. Dat werkt bijvoorbeeld ook circulariteit in de hand. Bouw je voor de lange termijn? Dan zul je ook rekening moeten houden met het klimaat dat bij die lange termijn hoort. Als je dat niet doet, zal de gebruikswaarde met de tijd afnemen.
Dat vraagt om flexibiliteit in de planvorming en tijdens de realisatie, integrale aanpak van de duurzaamheidsthema’s, optimalisatie van de bekostigingsstructuur publieke investeringen, heldere businesscases, maatschappelijke kosten-batenanalyses en lange termijn afspraken met de juiste stakeholders. We hebben dat onder andere in de casus voor Havenstad uitgewerkt in een sterk vereenvoudigd voorbeeld met waterretentie, studentenwoningen en een park.
Meer weten? Bekijk dan hier de uitkomsten van Resilience by Design of neem contact op met Maarten Verkerk.

