De provincie Noord-Brabant staat aan de vooravond van grootschalige transformaties, zowel binnenstedelijk als in het buitengebied. Adviseurs Duurzame Gebiedsontwikkeling Lisa Olsthoorn en Joey Engelen zijn aan de slag gegaan. Ze vertellen in deze blog over hun ervaringen en plannen en geven 4 tips cadeau.
Het Brabantse platteland is volop in beweging. In het Brabantse buitengebied staat op dit moment al veel agrarisch vastgoed leeg en de verwachting is dat dit de komende jaren verder zal toenemen. Adviseur Lisa Olsthoorn werkt samen met de Wageningen Environmental Research en o.a. Kadaster aan een update van de agrarische leegstandsmonitor en prognose van agrarische leegstand tot 2035. Met deze monitor brengt de provincie Noord-Brabant in beeld hoeveel vierkante meter nu en in de toekomst leeg komt te staan (zie ook www.brabant.nl/leegstand).
Tip 1: werk op basis van data
Meten is weten en op basis van data kunnen voorspellingen worden gedaan. Op deze manier weet je wat de toekomst brengt en voor hoeveel leegstaand agrarisch vastgoed een andere bestemming moet worden gezocht.
Leegstand in het buitengebied
De omvang waarin agrarische bebouwing in de toekomst vrijkomt, is naast een individuele uitdaging van de vastgoedeigenaar, ook een maatschappelijk probleem. Het kan leiden tot verloedering van het landschap, bodemvervuiling (asbest die in de bodem kan komen), armoede en ondermijning, zoals drugscriminaliteit). Vrijkomende agrarische bedrijfslocaties (VAB’s) vragen om een gebiedsgerichte aanpak met maatwerk per gebied.
Lisa: ‘Niet al het agrarische vastgoed dat vrijkomt betekent leegstand. Zo ontwikkelen we nieuwe tooling die gemeenten ondersteunen om basis van data sturing te geven aan welke alternatieve functies goed passen bij een VAB én bijdragen aan het ontwikkelperspectief van het gebied. We werken samen met gemeenten aan pilots voor de gebiedsgerichte aanpak van VAB’s, waaronder de ontwikkeling van een financiële rekentool voor de gebiedsgerichte aanpak van VAB’s.’
Tip 2: pas maatwerk toe
Stel het gebied centraal en breng de behoeftes in kaart. Er bestaat geen pasklare oplossing voor dit vraagstuk. Per situatie moet maatwerk worden toegepast om samen met de agrariër te zoeken naar een toekomstbestendige invulling.
Binnenstedelijke transformatie
Ook in de steden in Noord-Brabant is transformatie nodig. Adviseur Joey Engelen: ‘De grootschalige stedelijke verdichting heeft in meerdere Brabantse steden al plaatsgevonden of is volop in ontwikkeling. In Brabant doen ze dat slim door vooral te bouwen in ggebieden rondom OV-knooppunten.’
Knoop XL in Eindhoven en ’t Zoet in Breda zijn zulke gebieden. ’t Zoet is het terrein van voormalig suikerfabriek CSM, gelegen naast het centrum van de Brabantse stad en vlakbij Hogesnelheidslijn (HSL)- station Breda. De ruim 26 hectare ontpopt zich de komende jaren tot een bijzondere woon-werklocatie.
Tip 3: kies voor een slimme mix aan functies
Een aantrekkelijk gebied kent meerdere functies; wonen, werken, leisure. Zeker een gebied zo dicht bij een OV-knooppunt en stadscentrum verdient een dergelijke mix. Op deze manier creëer je levendigheid.
Namens de Provincie Noord-Brabant werkt Joey hier aan het stimuleren van integraliteit van vraagstukken; van klimaatadaptatie tot mobiliteit en van natuur-inclusiviteit tot sociaal-maatschappelijk. Hij legt de lat hoog, zodat ’t Zoet een voorbeeld wordt voor Nederland als het gaat om toekomstbestendige gebiedsontwikkeling.
Tip 4: verbind transities bij gebiedsontwikkeling
Momenteel ligt er een grote focus op het realiseren van voldoende woningen. We moeten hierbij niet vergeten dat er ook een energie- en mobiliteitstransitie plaatsvindt. Bij binnenstedelijke gebiedstransformaties staat verbinding van opgaven in de uitvoering centraal; van fysiek tot sociaal.
Zie jij ook kansen voor slimme gebiedstransformaties in jouw provincie? Neem dan contact op met Lisa Olsthoorn of Joey Engelen.
