Biodiversiteit neemt toe wanneer diverse functies in een gebied opnieuw leren samenwerken met ‘de verscheidenheid aan leven’. Om elke activiteit, elke functie, elk bedrijf vol te houden, hebben we een robuuster evenwicht nodig met al dat leven, want: de biodiversiteit neemt af. Hoe kan het beter? Lees verder als je van praktische verrassingen houdt.
“Iets doen aan biodiversiteit is een mooie toevoeging aan een project”. Die gedachte doet het lijken alsof je de fundering onder een huis ziet als een leuk extraatje. De biodiversiteit neemt af in de wereld en dat besef groeit. Wat kunnen we vandaag doen om het tij te keren? Maar eerst: wat maakt biodiversiteit zo fundamenteel?
Biodiversiteit is de verscheidenheid aan leven op aarde. Het gaat over diversiteit aan genen, soorten en ecosystemen, wat elkaar beïnvloedt in een complex en indrukwekkend evenwicht. Dit geheel levert ons voedsel, grondstoffen voor huisvesting, kleding, brandstof, medicijnen en ook technologische inzichten op. Op het World Economic Forum werd gezegd: ‘biodiversity is the most underestimated value of our economy’ (biodiversiteit is de meest ondergewaardeerde pijler van onze economie).
Genetische en soortenrijkdom zijn hard achteruitgegaan en het evenwicht raakt verstoort. De fundering zakt als het ware weg. Wat kunnen we repareren in onze praktijk?
- Zonneparken en biodiversiteit?
Of een zonneveld goed is voor de biodiversiteit, is grotendeels afhankelijk van wat het vervangt. Komt het in plaats van bijvoorbeeld een stuk intensief bewerkte landbouwgrond met een homogeen grasbestand, dan is de drempel niet zo hoog en gaat de biodiversiteit er al snel op vooruit. Dat neemt niet weg dat zonnepanelen water en licht van de bodem wegvangen. Het is belangrijk om naast de landschappelijke inpassing ook de effecten op de biodiversiteit mee te wegen in de inrichting van een zonnepark. De bodem vraagt om ruimte tussen de panelen. Dat kan ten koste gaan van de energieopbrengst, maar op lange termijn hebben we er baat bij. Tip: voorkom een ‘ongedefinieerde nulsituatie’ voor een stuk land, anders weet je niet of biodiversiteit toe- of afneemt. - Bodemgezondheid in de landbouw
Bodemstructuur en bodemleven bieden vaak oplossingen in problemen in de landbouw. Duurzaam bodembeheer vergroot biodiversiteit en verminderd CO2-uitstoot doordat organisch materiaal minder snel vrijkomt. Het is onder andere het optimaal benutten van nutriënten (vooral stikstof) en nagaan wat gewasresten, groenbemesters en bodem kunnen bijdragen. Uiteindelijk stimuleer je bodemvruchtbaarheid, dit vergroot opbrengst, uitspoeling van meststoffen verminderd en…het waterbergen vermogen verbeterd. En dat raakt klimaatadaptie (waarover later meer in deze blogreeks).
Tip: veel agrariërs zijn hier mee bezig. Doe mee met hun studiegroep, dat sluit vaak goed aan voor jouw bedrijfssituatie.
Proef je al iets hoe biodiversiteit samenhangt met deze en nog veel meer functies in het buitengebied? Noem het buitengebied gerust een ecosysteem waarin functies tot hun recht komen als ze slim samenwerken. Voor ons de basis voor gebiedsontwikkeling.
Zie jij al hoe jouw woonplek, jouw (bedrijfs)activiteit kan samenwerken in zo’n systeem? Een systeem dat zich richt op een toekomst voor planet, people en profit.
We praten hier graag met je over door. Neem gerust contact met ons op.
Dit is de eerste in serie blogs over biodiversiteit, in aanloop naar de Dag van de Biodiversiteit op vrijdag 22 mei 2020. #wereldbiodiversiteitsdag