Grootschalige zonne-energie is nodig om in onze elektriciteitsbehoefte te voorzien. Maar wat gebeurt er met de bodem als we zonnevelden aanleggen en later misschien weer verwijderen? ‘Laten we zonnevelden niet alleen aanleggen met aandacht voor de omgeving, landschap en de natuur, maar zeker ook voor de ondergrond’, stelt Over Morgen-adviseur Jan Jaap Wesselink.
Als kind zat ik achterin de auto bij mijn ouders door het raam te kijken naar hoe Nederland was ingericht. Waarom wordt een huis of een school ergens gebouwd, waarom ligt een weg op een bepaalde plek? Het waren vragen die door mijn hoofd gingen. Ik koos later voor de studie Civiele techniek & Management om met dit soort vraagstukken aan de gang te gaan. Het is grijpbaar, je ziet wat je doet. Je maakt iets wat je jaren later nog steeds kunt zien.
Zuinig met de bodem
In de vele projecten waar ik mee bezig mocht gaan, zag ik heel erg veel grondverzet. Bij de aanleg van snelwegen, woonwijken en bouw van scholen. Je zette een schep in de grond, de bodem waarop en waarin nieuwe ontwikkelingen mogelijk werden gemaakt. De gelaagdheid en opbouw vond ik interessant. Soms kon je zien wat er door de jaren heen met de bodem moest zijn gebeurd. Laag op laag. Jaar op jaar. Altijd hebben we gezegd dat we zuinig moesten zijn op die grond/bodem. De ingreep in de bodem was nodig om de werken te realiseren.
In de vele projecten waar ik mee bezig mocht gaan, zag ik heel erg veel grondverzet. Bij de aanleg van snelwegen, woonwijken en bouw van scholen. Je zette een schep in de grond, de bodem waarop en waarin nieuwe ontwikkelingen mogelijk werden gemaakt. De gelaagdheid en opbouw vond ik interessant. Soms kon je zien wat er door de jaren heen met de bodem moest zijn gebeurd. Laag op laag. Jaar op jaar. Altijd hebben we gezegd dat we zuinig moesten zijn op die grond/bodem. De ingreep in de bodem was nodig om de werken te realiseren.
Ingreep minimaal
Nu ben ik bezig met grootschalige duurzame energieopwekking. Het bracht me bij de aanleg van zonneparken. Bij de aanleg hiervan is er een heel groot raakvlak met de civiele techniek. Hoe zorg je voor een goede fundering? Wat stop je wel en niet in de grond en hoe? Hoe reageert de bodem op de verandering? Immers: de panelen creëren schaduw. Hoe zorgen we ervoor dat de ingreep op de bodem minimaal is? En als we de zonnepanelen na x jaar willen weghalen, wat kun je dan nog met de bodem?
Meer aandacht
In mijn ogen zullen we moeten accepteren dat grootschalige zonne-energie nodig is om in onze elektriciteitsbehoefte te voorzien. Dat betekent niet dat we maar lukraak overal zonnepanelen neer moeten zetten. We moeten dat heel zorgvuldig doen. Iedereen roept dan dat we dat moeten doen met aandacht voor de omgeving, landschap en de natuur. Voor mij is dat vanzelfsprekend. Maar waar ik weinig over hoor, is dat we aandacht moeten hebben voor de bodem. Dat mag wat mij betreft wel wat meer. Laten we er zuinig op zijn.
Een duurzame inrichting van onze leefwereld kan alleen als we aandacht hebben voor de boven- én ondergrond. Nu is de bodem te vaak het ondergeschoven kindje. Wij vinden dat er meer aandacht moet zijn in ruimtelijke projecten voor de bodem en de inrichting van de ondergrond. Hoe? Bekijk al onze video’s over het thema #pasopdebodem op ons YouTube kanaal.