Over Morgen is dagelijks druk met het begeleiden van gemeenten bij het opstellen van warmtevisies en het informeren van bewoners over de warmtetransitie. Op heel veel plekken in Nederland zetten gemeenten stappen in de goede richting. Adviseur Jade Oudejans gaf in dagblad Trouw vandaag een reactie op de zorgen van de VNG. Hieronder haar uitgebreide uitleg.
In de transitievisie warmte die elke gemeente uiterlijk 2021 moet vaststellen, staan 2 dingen: welke wijken zijn voor 2030 aan de beurt en welke later? En: welk alternatief voor aardgas is in de wijken die voor 2030 aan de beurt zijn het meest kansrijk? Kansrijk betekent meestal dat een alternatief de laagste ‘maatschappelijke’ kosten heeft en dat het beschikbaar is. Voor een warmtenet moet bijvoorbeeld wel een warmtebron aanwezig zijn.
Maak transitieviesies warmte zo concreet mogelijk
Die visies zijn belangrijk, want ze geven een globaal beeld van waar een bewoner aan toe is. Als je na 2030 aan de beurt bent, weet je dat je met een redelijk gerust hart nog een cv-ketel kunt vervangen of kunt nadenken over een hybride ketel. Ook de mate waarin je moet isoleren hangt af van de uitkomst van de visie: voor een middentemperatuur warmtenet zijn enkele isolerende maatregelen voldoende, terwijl je voor een warmtepomp je huis vergaand moet inpakken. Hoe concreter de visie, hoe duidelijker het advies.
Voorkom schijnzekerheid
Een gemeente kan er bijvoorbeeld voor kiezen om alle wijken waar voor 2030 gestart wordt een startjaar mee te geven. Wanneer start de planvorming en wanneer start de uitvoering in de wijk? Maar let wel: deze transitie is op dit moment zo nieuw en zoveel zaken op het gebied van wetgeving en financiering moeten nog worden opgelost, dat ze zich lastig laat voorspellen. Probeer dus concrete plannen te maken, maar zonder schijnzekerheid te geven.
Afstemming
Bewoners en andere partijen zoals woningcorporaties krijgen dus houvast met de gemeentelijke plannen en kunnen investeringen erop afstemmen. Je ziet dat woningcorporaties dat ook echt al doen. Zij bepalen welke complexen ze wanneer gaan renoveren en of ze naar label B of A gaan, naar aanleiding van de gemeentelijke plannen. En andersom worden gemeentelijke plannen op hun tempo afgestemd. Voor advies op woningniveau bij particulieren is altijd maatwerk nodig.
Gemeente geeft richting, nog geen alternatief
Bovendien geeft de visie wel richting, maar de échte keuze voor het alternatief voor aardgas per wijk wordt pas in een later stadium genomen: in het zogenaamde wijkuitvoeringsplan. Daar kan zo weer 2 jaar planvorming overheen gaan.
De warmtetransitie is een proces dat niet over één nacht ijs gaat. De warmtevisies van de gemeenten helpen hierbij, wetende dat het echte werk in de wijken pas daarna start. Wij adviseren gemeenten hier vooral mee te blijven doorgaan. Betrek hier zo veel mogelijk partijen en bewoners bij, want de bewustwording is nog lang niet overal doorgedrongen.