Elke maand gaat Over Morgen in gesprek met een relatie die zich inzet voor vernieuwing en een duurzame leefomgeving. Deze maand spreken wij Maya van der Steenhoven, directeur programmabureau Warmte Koude Zuid-Holland.
Hoe zet jij je in voor de dag van morgen?
Met het programmabureau ‘Warmte Koude Zuid-Holland’ hebben wij behoorlijk aan de wieg gestaan van de gehele transitie naar aardgasvrij. Dit deden wij met name door agenderend te werk te gaan. Door aardgasvrij op de agenda te zetten en daar tools bij te ontwikkelen. Zo hebben we bijvoorbeeld geholpen met het ontwikkelen van de warmtetransitiekaarten voor alle gemeenten. We koppelen partijen en organiseren nieuwe samenwerkingen. En als we signalen oppikken over problemen die er nog aankomen maken we daar gelijk werk van.
Hoe breng jij vernieuwing verder?
Met het programmabureau doen we dingen die nog niet eerder gedaan zijn. Zo let ik op zaken waar gemeenten tegenaan lopen. Deze vraagstukken zijn niet in het belang van één persoon, maar hier komen meerdere belangen samen. Dit is dé transitie van de eeuw. Verandering is altijd uitdagend en al helemaal wanneer deze sector overstijgend is. Er is iemand die dit moet aanjagen, want niemand is echt eigenaar van de transitie. Wij doen dit op een flexibele en onafhankelijke wijze met maar één missie: zorgen dat je die transitie verder helpt. Een voorbeeld is het actief communiceren over aardgasvrij, zodat het een onderwerp van gesprek blijft en iedereen ervan af weet. Dit doen we door het organiseren van evenementen, onze campagnes en uitingen via de pers. Wij willen de transitie nu op gang brengen, maar op den duur moet het stokje worden overgedragen zodat de transitie tot uitvoering overgaat.
Op welk resultaat ben je trots?
De bekendheid en gezamenlijkheid rondom de warmtetransitie en aardgasvrij is echt gegroeid. Dit hebben we met een grote groep mensen gedaan. En wij zijn natuurlijk gestart met de eerste publiekscampagne om van het aardgas af te gaan; Van Gas Los. En die term is nu een gezegde.
Wat zie je in de toekomst veranderen binnen dit vakgebied?
We gaan alles anders doen. Alles verandert. Energie is van oudsher een vrij conservatieve sector. Risicomijdend, lange termijn planningen en low-interest producten. Nu zijn nieuwe producten volop in ontwikkeling. Bij stadswarmte zijn veel veranderingen op komst, Binnenshuis zullen vele veranderingen plaatsvinden. Maar ook de rollen en belangen van partijen gaan veranderen. Kijk naar de van oudsher zeer behoedzame netbeheerders: Zij zijn nu versnellers van de transitie en geven ook aan dat deze niet te voorspellen is, dat we nog niet weten hoe het gaat uitpakken, maar dat we gewoon aan de slag moeten.
Verder denk ik dat de randvoorwaarden die we stellen aan het energiesysteem gaan veranderen. Met name de leveringszekerheid en betaalbaarheid. Er vindt een verschuiving plaats naar twee andere belangrijke vraagstukken, namelijk wie betaalt en hoeveel ruimtelijke impact mag het hebben? Ik kan me voorstellen dat dat laatste leidt tot veel duurdere piekprijzen.
Als je denkt aan een duurzaam morgen, waar denk je dan aan?
Ik denk dan aan een wereld die ecologisch in balans is. Ik ben al jaren hard aan het werk voor de energietransitie omwille van het klimaat, maar CO2 is natuurlijk maar een deel van het probleem. In in alles wat we doen, zit de uitdaging om de maatschappij anders in te richten. Denk bijvoorbeeld aan de milieu impact van grondstoffen of onze zorg voor ouderen. Ik vind het interessant om te bedenken hoe we zo goed mogelijk met mens, dieren en omgeving om kunnen gaan. Hoe ziet de wijk van de toekomst eruit?
Het lastige is dat ieder zijn eigen waarde heeft. De een wil wachten op innovatie, de ander wil juist landschap beschermen en weer een ander gaat alleen voor CO2 besparing. Het is belangrijk om deze verschillen te benoemen en duidelijk te maken dat er niet één waarheid is en dat soms moeilijke keuzes gemaakt moeten worden waarbij niet iedereen wint. Eén ding weten we echter zeker: als we nu niet beginnen wordt er niet geleerd en dan gebeurt er helemaal niks.