Naar een Omgevingsvisie
Het opstellen van een Omgevingsvisie is voor gemeenten een uitdagende opgave waar geen eenduidige aanpak voor is. Maar er zijn meerdere invullingen denkbaar! Bij de ene gemeente leveren we de projectleider die in en met de organisatie het proces doorloopt. Bij de andere gemeente wordt het opstellen van de Omgevingsvisie volledig in onze (en van onze partners) handen gelegd. Wat alleen voor alle gemeenten geldt, is dat het een uitdagend en complex proces is.
Transparanter, flexibeler en makkelijker
De komst van de Omgevingswet betekent een nieuwe fase in de Nederlandse ruimtelijke ordening. Door het samenvoegen van beleid en regels gaan we van een sectorale naar een integrale benadering van ruimtelijke opgaven met meer ruimte voor maatschappelijk initiatief en maatwerk. Zo wordt het transparanter, flexibeler en vooral makkelijker! In lijn hiermee wordt de Omgevingsvisie een integrale visie op de totale leefomgeving in plaats van talloze regels en afzonderlijke bestemmingsplannen. Klinkt goed natuurlijk. Toch is het best moeilijk om het makkelijk te maken.
Benut lokale kennis
Een integrale visie maak je samen. Niet één gemeentelijke afdeling, niet alleen een adviesbureau en vooral niet zonder samenleving. In Leidschendam-Voorburg hebben we bijvoorbeeld een integraal projectteam opgericht dat verschillende afdelingen vertegenwoordigt. Zo wordt ervoor gezorgd dat alle beleidsvelden in samenhang een plek krijgen in de visie. Minstens zo belangrijk is het betrekken van de samenleving. Bewoners, ondernemers en maatschappelijke partners zijn als gebruikers immers de experts van de leefomgeving. Door met hen in gesprek te gaan en te blijven, wordt inzichtelijk wat zij belangrijk vinden in hun leefomgeving.
Neem kleine stapjes
Een van de grootste uitdagingen bij het opstellen van de visie is het samenvoegen van de verschillende beleidsvelden en het formuleren van heldere ambities. Welk huidig beleid neem je mee en welk beleid komt te vervallen? Het nemen van kleine stapjes met het vastleggen van tussentijdse producten is cruciaal om de lijn vast te houden. Aan de hand van deze producten kunnen verschillende ambtenaren in verschillende beleidsvelden betrokken blijven, krijgt de raad de mogelijkheid om mee te denken en creëer je eigenaarschap voor de uitvoering.
Nieuwe werkwijzen
Dit alles is een complexe opgave. Een andere, integrale manier van werken blijkt lastiger dan wordt gedacht. Dat ervaren we in vrijwel alle gemeenten. Het vergt flexibiliteit en loslaten van bestaande werkwijzen. Dat kost tijd. Eén ding ervaren we in alle gemeenten waar wij werken: met enthousiasme, ambitie en ook onzekerheid wordt invulling gegeven aan die complexe opgave. Hebben jullie al een Omgevingsvisie?