Dat je vanuit verschillende perspectieven naar de Omgevingswet kunt en moet kijken, weet collega Anouk Paris als geen ander. Het is belangrijk om jongeren hierbij te betrekken. Op de Dag van de Omgevingswet wisselde ze vanuit haar rol bij Over Morgen en het Netwerk Jong Leefomgeving van gedachten met jonge professionals. Daar kwamen mooie inzichten uit voort.
Klimaatactiviste Greta Thunberg, kinderrechtenactiviste Malala Yousafzai en Boyan Slat van Ocean cleanup: Het zijn allemaal jonge mensen met goede ideeën die de wereld veranderen. Reden te meer dus om jongeren te betrekken bij de Omgevingswet en hun betrokkenheid in het werkveld serieus te nemen. Elke generatie heeft zijn kwaliteiten die we moeten benutten.
Sinds kort ben ik bestuurslid van het Netwerk Jong Leefomgeving*. Ik heb deze taak van collega Astrid Benders overgenomen. Meteen mocht ik een mooie workshop geven op de Dag van de Omgevingswet van de Vereniging van milieuprofessionals. Ik deel graag met hen hoe we vanuit Over Morgen op verschillende plekken in Nederland werken aan de invoering van de Omgevingswet.
Omgevingswetfilter
Vanuit Netwerk jong leefomgeving begeleidde ik een workshop samen met Juul Osinga (Aveco de Bondt) en Carmen Muurmans (Schulinck). In de workshop gingen de deelnemers aan de slag met het door ons ontwikkelde omgevingswetfilter. Aan de hand daarvan gingen we in discussie over anders werken onder de Omgevingswet. Aan de hand van vragen met meerkeuzeantwoorden in een ‘live kahoot’ konden deelnemers aangeven hoe zij met samenwerking, bestuurscultuur, het betrekken van de samenleving en integraliteit omgaan onder de Omgevingswet.
Opvallend was dat er niet één juist antwoord was. Juist het gesprek over de verschillen in aanpak was interessant om meer duidelijkheid te krijgen over de manier waarop we onder de Omgevingswet gaan werken. Daar bleek al dat je vanuit verschillende perspectieven naar de wet kunt kijken.
- Een deel vond dat samenwerken onder de Omgevingswet niet in een overheidskantoor plaatsvindt, maar buiten. Terwijl anderen aangaven dat het van belang is eerst intern een gedeeld eindbeeld te hebben voordat je naar buiten gaat. Sommigen gaven aan dat een intersectorale werkgroep gedurende een periode werkt om samen te werken, omdat je elkaar eerst moet leren kennen.
- Het aansluiten van bestuur en politiek bij bijeenkomsten met inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties was volgens bijna iedereen ook nuttig onder de Omgevingswet. Tegelijk werd wel aangegeven dat het direct laten aanschuiven van politici niet wenselijk is voor de openheid van het gesprek.
- Het betrekken van de samenleving verschilt volgens de aanwezigen erg per situatie, dus maatwerk staat voorop. Sommigen passen daarvoor de participatieladder toe om de belangen duidelijk te hebben. Anderen vonden de participatieladder niet meer van deze tijd en zien het voor zich dat een projectgroep van omwonenden, ondernemers en maatschappelijke organisaties het project overneemt. Niet iedereen vond dat een goed idee.
- Integraliteit in een project pakken de aanwezigen het liefst gebiedsgericht aan, om zo te definiëren wat bij een opgave komt kijken. Data kan daar een belangrijke onderlegger in zijn om inzicht te bieden in een gebied. Het organiseren van stadswandelingen kreeg van enkele deelnemers steun. Je leert elkaar er beter door kennen en verhelpt gedoe in een project.
De boodschap van Netwerk Jong Leefomgeving was ook op de Dag van de Omgevingswet om wat vaker door een ‘omgevingswetfilter’ naar de wereld te kijken. Dan zie je dingen in een ander perspectief. Zo ga je zelf ook anders handelen. Dat is met de stellingen geïllustreerd en leidde tot een goede discussie over samenwerking, bestuurscultuur, het betrekken van de samenleving en integraliteit.
*Netwerk Jong Leefomgeving is een netwerk voor en door jonge professionals (t/m 35 jaar) die actief zijn en zich bezighouden met (een facet van) de (fysieke) leefomgeving. De Omgevingswet is een belangrijk thema binnen het netwerk. Anouk betrekt via het Netwerk Jong Leefomgeving graag ook andere jonge professionals die bezig zijn met de invoering van de Omgevingswet.