Eerder pleitte ik in deze blog voor de selectieve inzet van waterstof, voornamelijk in het zwaarder vervoer en in de grondstoffenindustrie. Deze boodschap verkondigde ik nogmaals in mijn presentatie gisteren op het Nationaal Buisleidingen Platform. De keuzes die we maken voor waterstof hebben invloed op keuzes voor onze aardgasinfrastructuur. Het is namelijk mogelijk om gasnetten geschikt te maken voor waterstoftransport. Dat zal deels moeten gebeuren, maar niet overal. Drie redenen waarom we nu niet het gehele gasnet moeten ombouwen.
- Veel bewezen alternatieven voor aardgas hebben geen gasnet nodig en kunnen we nu al direct toepassen. Denk bijvoorbeeld aan een warmtepomp en een warmtenet in de gebouwde omgeving en elektrische auto’s en bussen voor vervoer. Elektrische stoomketels voor proceswarmte in de industrie en interconnectie naar het buitenland, batterijen en warmte-opslag als er te weinig of juist teveel elektriciteit wordt opgewekt. Start met de transitie naar deze alternatieven. Groene waterstof is er namelijk (tot na 2040) niet voldoende en grijze waterstof wordt van aardgas gemaakt.
- We voorkomen desinvesteringen. De ombouw van het gehele gasnet – en daarmee ook de aanpassingen van ketels en investeringen in compressiestations – zijn niet nodig als we maar een deel van het gasnet voor waterstof gaan gebruiken.
- We voorkomen een lock-in op aardgas. Als het hele gasnet wordt aangepast om waterstof te transporteren, dan is de kans heel groot dat waterstof ook daadwerkelijk door alle leidingen gaat lopen. Dat creëert een enorme vraag die we vóór 2040 en mogelijk zelfs 2050 waarschijnlijk niet met groene waterstof kunnen voorzien. Grijze waterstof en dus aardgas blijft daarmee een belangrijke bron om waterstof te produceren met CO2-uitstoot tot gevolg.
Selectieve ombouw biedt de uitkomst. Begin met aanpassing van de hoofdinfrastructuur en met lokale infrastructuur voor de grondstoffenindustrie en zwaarder transport zoals (internationale) scheepvaart. Daar zijn geen goede alternatieven voorhanden en lijkt inzet van (groene) waterstof onontkoombaar. Niet alles hoeft tegelijk en we hebben al een hele kluif om dit voor elkaar te krijgen.
Een blog is kort, maar de rol van waterstof in de energietransitie vraagt om nuance. Lees daarom hier de whitepaper die ik met twee collega’s heb geschreven.
