Ben jij in de afgelopen weken naar een kerstmarkt geweest in Duitsland? Wat je er ook van vindt, de meeste mensen zullen in hun leven naar minstens één van de vele kerstmarkten gaan. Wist je dat dit concept verrassend inspirerend is voor dat doodse plein, saaie park of die lege winkelstraat in jouw gemeente?
Ik zoek graag de gezelligheid op. Dat doe ik ook bij kerstmarkten. In de kou kneuterig tegen elkaar staan, een beetje langs de kraampjes slenteren en luisteren naar foute schlagers: Dat is genieten. Tenminste, als je het mij vraagt en zo’n miljoen andere mensen die hetzelfde doen.
Als makke lammetjes laten velen zich in bussen naar Duitse kerstmarkten brengen om vijf uur later met een glühwein en bratwurst achter de kiezen weer richting huis te gaan met diezelfde bus (die mogelijk ondertussen alweer een keer op en neer gereden is). Hoewel ik met de auto of de trein ga, ben ik ook één van die mensen die zich makkelijk laat amuseren.
Interessant concept!
Heb jij er wel eens over nagedacht dat dit een vrij interessant concept is? Immers, je zet een paar mooie houten hutjes’woningen’ neer, mogelijk met een schaatsbaan ertussen, zorgt voor eten, drinken en wat gezellige schlagermuziek en hup daar komt het publiek. De gemiddelde horecaondernemer of retailer is er jaloers op.

Door deze tijdelijke activiteiten los te laten op een plek, zul je mensen aantrekken en creëer je met het juiste concept een speciaal stukje stad. Placemaking noemen we dit en hiermee geef je (opnieuw) waarde aan een stukje openbare ruimte dat je ‘teruggeeft’ aan de gebruikers van de stad. Want hoe zonde is het als mensen jouw mooie stukjes stad niet gebruiken?
Je kan hier op sturen met een goed concept. Placemaking gebeurt op allerlei schaalniveaus. Bij kerstmarkten is dat goed te zien. Vergelijk die van Dusseldorf met die in Valkenburg. Toch heeft het veelal hetzelfde doel. Namelijk meer mensen gebruik laten maken van plekken, waar ze normaal in die periode van het jaar liever niet te lang verblijven door de kou of het gure weer.
Doe het goed of doe het niet
Niet gek dat kerstmarkten veelal medegefinancierd worden door ondernemers(verenigingen) en vaak leiden tot flink wat extra klandizie. Als je het goed aanpakt tenminste. Positioneer je kerstmarkt niet in een smalle straat met de rug naar een deel van de winkels. Gebruik pleinen, liefst minimaal twee, zodat er ook loop ontstaat en de winkels in het gebied ervan kunnen profiteren. Voldoe aan de verwachting: Een kerstmarkt heeft glühwein om op te warmen, bratwurst voor als je honger hebt en leuke houten huisjes met koopwaar, anders komt er volgend jaar niemand meer op jouw kerstmarkt.
Ook zijn kerstmarkten er in december en niet het hele jaar door, want dan heb je niets meer om naar uit te kijken en verdwijnt de koppeling met de feestdagen, wat het nu juist allemaal zo gemütlich maakt. Doe het goed, of doe het niet. Lukt het niet, verzin dan iets anders, zoals een winterbraderie of een feestdagenfestijn. De invulling is dan aan jou en als je al een beetje je best doet, kun je al snel de beleving van een plek vergroten.
Ook na december
Maar placemaking na het kerstmarktenseizoen is ook noodzakelijk. Want ook in januari, februari en maart zijn de pleinen nog niet gevuld met evenementen en ontbreekt het in veel centra aan een reden om je warme plek thuis te verlaten. Programmeer je plein met leuke activiteiten. Wees als gemeente niet bang om tijdelijk extra horeca toe te staan.
Maar denk ook out of the box, zoals ze hebben gedaan in het Umbrella Sky-project in Águeda, Portugal, waar ze de hele straat hebben volgehangen met paraplu’s en toeristen nu opeens deze straat weten te vinden. Ook hier speelt overigens de verwachting weer op. De kwaliteit van het kunstwerk moet aansluiten bij de verwachting van de doelgroep. Geen kapotte paraplu’s in een dure winkelstraat. Placemaking kan dus in allerlei vormen en maten en vraagt om creativiteit, maar ook om een sterk concept dat aansluit bij de doelgroep.
Zelf aan de slag
Elke gemeente heeft wel haar plekken die wat meer aandacht verdienen. Dus heb je zelf ook zo’n doods plein, winkelstraat of park in jouw gemeente en vraag je je af hoe je dit weer tot leven kunt wekken? Wij helpen je graag om tot een nieuwe, succesvolle invulling te komen zodat je 2020 aftrapt met mooie plannen om jouw leefomgeving een stukje mooier en leuker te maken.
Op onze website vind je alvast wat inspiratie, kijk maar eens naar een aantal van onze projecten, zoals de Honigfabriek in Nijmegen en Heilige Boontjes in Rotterdam of onze vele participatietrajecten waarbij we gebruik maken van placemaking.