Nederland staat voor een enorme opgave. Er moeten naar schatting een miljoen woningen worden bijgebouwd om aan de woningvraag te voldoen. De ruimte raakt op, maar de vraag naar meer woonruimte blijft verder groeien. Waar moeten we het zoeken? Het antwoord op deze vraag is te vinden in een gebiedsgerichte samenwerking. In deze blog ga ik hierop in.
Er wonen tegenwoordig meer mensen in de stad of een stedelijk gebied dan op het platteland. De vraag naar woonruimte blijft toenemen, maar de ruimte raakt op. We benutten elk bruikbaar plekje in Nederland. Bepaalde plekken in de stad worden herontwikkeld tot nieuwe woongebieden. Binnenstedelijk verdichten is een oplossing met grenzen. Het wordt steeds lastiger om in een alsmaar verdichtende stad een gezonde leefomgeving voor de inwoners te garanderen. Daarom gaan we steeds meer natuurinclusief bouwen: Het groen verweven met de stad. Dat brengt allerlei voordelen met zich mee voor mens, dier en milieu.
Bouwen op verboden plekken
Voor mij is natuurinclusief stedelijk bouwen een must, maar aangezien de stad volloopt, moeten we ook verder durven te kijken dan wij op dit moment doen. Ga op zoek naar nieuwe plekken waar natuur en stad harmonieus kunnen samengaan. Plekken die voorheen verboden waren om het woord woningbouw te laten vallen. Die bevinden zich in de befaamde rode contour; een harde lijn tot waar de woningbouw ophoudt. Ik pleit er echter voor om de stap over deze lijn te durven zetten. Niet om Natura2000 gebieden aan te tasten, om maar op zoek te gaan naar plekken waar gebouwd kan worden op een slimme, duurzame en natuurinclusieve manier. Te lang hebben we nagedacht vanuit de gedachte van wat mag in plaats van te kijken naar wat kan.
Wonen in het groen is mogelijk met gebiedsgerichte samenwerking
Max van den Berg
Natuurinclusief bouwplan
Dit vraagt om een andere mindset en het bij elkaar brengen van partijen die voorheen niet om de tekentafel stonden. Het is de truc om samen op zoek te gaan naar een eigentijdse invulling van het landschap. Maak een ecoloog en een landschapsarchitect bijvoorbeeld kernleden van het team. Bedenk met hun gemeenschappelijke waarden voor het bouwplan dat gebaseerd is op het aansterken van de natuur en biodiversiteit en dat past bij de identiteit van het gebied. Door hun expertise erbij te halen komt er een natuurinclusief bouwplan waarbij het groen een boost krijgt in plaats van dat het wordt teruggedrongen.
Into the woods: Stedenbouw invlechten met natuur
Een goed voorbeeld hiervan is Into the Woods, een innovatief gebiedsontwikkelingsproject aan de rand van Amersfoort. Dit project verleent zijn naam aan het populaire Amersfoortse festival, met een gemeenschappelijke achterliggende boodschap: de stad en drukte achter je laten om één te worden met de natuur.
Op dit ongebruikte manegeterrein heeft het eigentijdse bedrijf Habitoo een bouwplan ontwikkeld met als uitgangspunt dat de stedenbouw moet invlechten met de natuur en biodiversiteit, om zo een ontspannen woonmilieu te creëren aan de rand van bestaand stedelijk gebied.
Het project wordt onder andere gekenmerkt door woonconcepten die modulair gebouwd gaan worden met de Contech startup Boom Builds. Voor de elektriciteitsaansluiting wordt gewerkt aan een smart grid dat gekoppeld is aan een communityplatform, waarmee bewoners beloond worden voor duurzaam gedrag en van elkaar kunnen zien wie de minste energie verbruikt.
Ook zijn er plannen voor een mini urban farm die ook de voedselkringloop op bescheiden schaal duurzamer maakt. Kortom: een natuurinclusief bouwplan met innovatieve woonconcepten aan de rand van de stad.
Gebiedsgerichte samenwerking
Om volledig recht te doen aan de identiteit van het Amersfoortse gebied, zijn de omwonenden en belanghebbenden vanaf het begin actief bij de ontwikkeling betrokken. Dit deden ze met behulp van een vernieuwend participatief model: de Samenwerkingstafel. Dit concept hebben we zelf ontwikkeld in samenwerking met Common Eye. Een ecoloog, landschapsarchitect, gemeente, omwonenden en belanghebbenden schoven hierbij aan. Zo is het gelukt om op basis van gedeelde waarden, in plaats van tegenstellingen met elkaar te gaan praten over een goede invulling van het gebied.
Deze gebiedsgerichte samenwerking heeft ervoor gezorgd dat er nu een stedenbouwkundig plan ligt waarbij stad en natuur harmonieus samen worden gebracht.
Duurzaam en integraal graag
Hoe mooi zou het zijn als elk gebied op een duurzame en integrale manier wordt ontwikkeld? Dan is er geen sprake meer van een ‘no go area’ omdat natuur en wonen hand in hand gaan en elk gebied in samenspraak met belanghebbenden en deskundigen weloverwogen wordt ingevuld.
Meer weten hoe we hier een duurzame gebiedsontwikkeling waarmaken?
Bekijk hier dan onze video.
Lees meer over de Samenwerkingstafel in de paper van Over Morgen, Habitoo/StudioSUE en CommonEye.
