De transitie van aardgas naar duurzame energiebronnen is een enorme maatschappelijke opgave. Op landelijk niveau heeft het kabinet deze rol opgepakt en de urgentie van de transitie onderstreept met de Energieagenda 2016. Men geeft hierin een integrale visie op de toekomstige energievoorziening van Nederland. Onder andere wordt de verwachting uitgesproken dat gas in de toekomst vrijwel uitsluitend nog zal worden gebruikt in industrie en transport, terwijl het uit de gebouwde omgeving zal verdwijnen. Gemeenten zijn nauw betrokken bij de gebouwde omgeving en hebben daarom een belangrijke en bepalende rol in deze transitie. Met de Warmtevisie pakt de gemeente Leiden deze rol op zich.
Over Morgen ondersteunt de gemeente Leiden bij het opstellen van een Warmtevisie om invulling te geven aan die rol. Gemeente Leiden neemt op lokaal niveau de regie en kan zo, uiteraard in samenspraak met een haar partners, sturing geven aan deze maatschappelijke ontwikkeling met voor alle Leidenaren verstrekkende gevolgen. Over Morgen heeft een uitvoeringsorganisatie voorgesteld zodat de gemeente snel van start kan. Dit traject sluit aan op de Energieagenda 2016, waar aangekondigd wordt dat gemeenten bevoegdheden krijgen om te besluiten over de lokale energievoorzieningen. Daarbij gaat het om keuzes voor wat betreft besparing, duurzame alternatieven, het tempo van de transitie en de benodigde infrastructuur.
De warmtevisie legt de basis voor de Leidse warmtetransitie, met als doel het ontwikkelen van betaalbare, betrouwbare, gedragen en duurzame alternatieven voor de huidige verwarming door aardgas in de bebouwde omgeving. De Leidse Warmtevisie toont aan dat de opgave om alle Leidse huizen in 2050 niet meer met aardgas te verwarmen enorm is. Ongeveer 50.000 huizen moeten in 33 jaar anders verwarmd gaan worden. Dit zijn er gemiddeld 1.500 per jaar.
De warmtevisie geeft focus en richting door 7 kansrijke gebieden aan te wijzen waar de transitie naar aardgasvrij gaat starten. Deze wijken zijn aangewezen op basis van de laagste transitiekosten: we beginnen daar waar op korte termijn kansen voordoen. Over Morgen heeft deze wijken geselecteerd op basis van data analyse en in samenspraak met de belangrijkste stakeholders in de stad. Een andere belangrijke factor bij deze gebiedsgerichte aanpak is de betrokkenheid van de burgers.
“Last but not least” schrijft de Leidse Warmtevisie voor dat we de opgave van 50.000 huizen in 33 jaar niet groter moeten maken dan dat deze al is. Nieuwbouw wordt niet meer op het gasnet aangesloten en huizen die al zijn aangesloten op het warmtenet moeten in ieder geval geen stap terug naar aardgas meer doen.
Samenvattend is de ervaring van Leiden dat een warmtevisie onontbeerlijk is voor een gemeente die stappen wil zetten in de energietransitie. Die transitie treft iedereen en een warmtevisie geeft daarin focus en richting.
Infographic ‘De Warmtevisie van Leiden’ is hier te downloaden.